Женева
From Wikipedia, the free encyclopedia
Женева (франц. Genève [ʒəˈnɛv], франкопров. Geneva, нем. Genf, итал. Ginevra, романш. Genevra) — Швейцариялағы ҡала. Баш ҡалаһы шул уҡ исемдәге Швейцарияның көньяҡ-көнбайыштағы, дәүмәле буйынса икенсе иң эре ҡалаһы. Француз телле Женева кантонының административ үҙәге һәм шул уҡ исемдәге коммуна. Женева күле буйында урынлашҡан.
Ҡала | |||||
Женева франц. Genève | |||||
| |||||
Ил |
ШвейцарияШвейцария | ||||
---|---|---|---|---|---|
Кантон |
Женева | ||||
Коммуна | |||||
Координаталар | |||||
Мэр |
Сандрин Салерно[fr] | ||||
Беренсе мәртәбә телгә алынған |
58 год до н. э. | ||||
Майҙаны |
15,93 км² | ||||
Бейеклеге |
378 м | ||||
Климат тибы |
умеренный | ||||
Рәсми теле | |||||
Халҡы | |||||
Тығыҙлығы |
12 589 кеше/км² | ||||
Этнохороним |
жене́вец, жене́вка, жене́вцы[2] | ||||
Сәғәт бүлкәте |
UTC+1, йәйге UTC+2 | ||||
Телефон коды |
+41 22 | ||||
Почта индексы |
1200 | ||||
Һанлы танытмалар | |||||
Автомобиль коды |
GE | ||||
Официальный код |
6621 | ||||
Неофициальное название |
Город Кальвина | ||||
2017 йылда 201 мең кеше йәшәгән. Сит ил граждандары халыҡтың 48 % тәшкил итә. «Оло Женева» сик буйы агломерацияһы сиктәрендә 915 мең кеше йәшәй. 2014 йылда йәшәү өсөн иң яҡшы ҡала тип таныла[3].
Ҡалала күп һанлы халыҡ-ара ойошмаларҙың, шул иҫәптән БМО-ның Европа бүлексәһенең, Ҡыҙыл Тәре, ВТО, ВОЗ, ЦЕРН, 1946 йылға тиклем — Милләттәр Лигаһы штаб-фатирҙары урынлашҡан. Женева шулай уҡ донъя финанс үҙәге булып тора. Ҡала янында Оло адронлы коллайдер урынлашҡан. Базель, Нью-Йорк һәм Страсбург менән бер рәттән Женева-абруйлы халыҡ-ара ойошма урынлашҡан һәм ниндәй ҙә булһа илдең баш ҡалаһы булмаған донъяның күп булмаған ҡалаларының береһе.
Рона йылғаһы ҡаланы ике өлөшкә бүлә. Төп иҫтәлекле урын — фонтан бейеклеге 147 метр.
Тәүге тапҡыр Юлий Цезарь кельттарҙың Генава биләмәһе тип б.э.т. I быуатта телгә ала Урта быуаттарҙа төрлө европа дәүләттәре хакимлығы аҫтында була. XVI быуатта Реформация үткәрелә, XVIII—XIX быуаттар сигендә Наполеон Францияһы составында була. 1815 йылдан кантон сифатында Швейцария составына инә.