بەرزیی پەستانی خوێن
From Wikipedia, the free encyclopedia
بەرزی پەستانی خوێن (کە ناسراوە بە فشاری خوێنی بڵند) زاراوەیەکی درێـژی حالەتی پزیشکیە کە تێیدا فشاری خوێن لە خوێنبەرەکان لەسەر سووربوون بەرز دەبێتەوە. فشاری خوێنی بڵند بە شێوەیەکی نموونەیی ھیچ نیشانەیەک دروست ناکات. بەڵام فشاری خوێنی بـڵندی درێـژ خایەن دەبێتە ھۆی مەترسی سەرەکی بۆ نەخۆشی خوێنبەری تاجی، جەلتە، شکستی دڵ, گرژبوونی گوێچکەڵە، نەخۆشی خوێنبەری چێوەیی، لە دەست دانی بینین، خڵەفان، نەخۆشی درێژخایەنی گورچیلە.
بەرزی پەستانی خوێن | |
---|---|
لقی | vascular disease، artery disease، ھێماکانی پزیشکی، hypertension، نەخۆشی |
دەبێتە ھۆکاری | سستبوونی دڵ |
Health specialty | پزیشکیی خێزانی، hypertensiology |
Possible medical findings | aortic ejection sound، abnormal fourth heart sound |
Reference value | reference range as qualifier، reference range as qualifier |
ICD-9-CM | 997.91، 401-405.99 |
ICPC 2 ID | K86 |
ناسنامەی زاراوەی NCI | C3117، C3117 |
بەرامبەر | hypotension |
لەوانەیە ئەم وتارە بۆ گەییشتن بە ئاستی ستانداردی شێوازی نووسینی وتار لە ویکیپیدیادا، ویکیسازی پێویست ببێت. تکایە ئەگەر دەتوانن ئەم پەڕەیە باشتر بکەن. |
ئەم وتارە بەستەری نییە بۆ وتارەکانی تری ویکیپیدیا. |
بەرزی پەستانی خوێن بەند کراوە بە بەرزی پەستانی خوێنی سەرەتایی یان بەرزی پەستانی خوێنی دووەمی (لاوەکی). نزیکەی ٩٠–٩٥٪ دۆخەکە دەگەرێتەوە بۆ باری سەرەتایی بەھۆی شێوازی ژیانی دیارینەکراو و ھۆی بۆماوەیی. مەبەستمان لە ھۆی شێوازی ژیان خوێی زیاد لە پێویست، زیادبوونی کێش، جگەرە کێشان، یان کحولە. ٥–١٠٪ دۆخەکانی تر دەگەرێتەوە بۆ باری دووەم بەھۆی نەخۆشی گورچیلە، تەسکبوونی خوێنبەری گورچیلە، نارێکی ڕژێن، یان حەبی کۆنترۆڵی لە دایک بوون.
فشاری خوێن دەر دەبردرێت بە دوو پێوانە، فشاری بەرز و نزم، کە زۆرترین و کەمترین فشارن. بۆ زۆربەی پیگەیشتوو، فشاری خوێنی ئاسایی لە دۆخی بەرز لە نێوان ١٠٠–١٣٠(mmHg) و لە دۆخی نزمیش ٦٠–٨٠(mmHg) وە فشاری خوێنی بەرز بە دیار دەکەوێ کە فشاری خوێنی ئاسایی لەسەر ٨٠/١٣٠ و٩٠/١٤٠ دەبێت. بۆ مناڵ ئەم ژمارانە دەگۆرێن. چاودێری فشاری خوێنی گەریدە وردترە.
شێوازی ژیانگۆرین و دەرمان دەتوانن فشاری خوێن و مەترسی ئاڵۆزی تەندروستی کەم بکەنەوە. ئەگەر شیوازی ژیان گۆرین نا پێویست بوو ئەوە دەرمان بە کار دێ. تا سێ دەرمان دەتوانێت کۆنترۆلی فشاری خوێن دەکا لە ٩٠٪ خەلک.