بیومتریال
From Wikipedia, the free encyclopedia
زیستماده یا بیومتریال (به انگلیسی: Biomaterial) به مادهای با منشأ مصنوعی یا طبیعی گفته میشود، که به منظور بهبود، درمان، التیام یا جایگزینی بافت موجودات زنده به کار میرود.
زیستمواد به عنوان یک علم حدود ۵۰ سال است که مطرح شدهاست. علم بیومتریال شامل مباحثی از علوم پزشکی، زیستشناسی، شیمی، مهندسی بافت و علم مواد میشود.
توجه کنید که زیست ماده با ماده بیولوژیکی فرق دارد، همانند استخوان که در یک دستگاه زیستی ساخته میشود.
بیومتریالها میتوانند از طبیعت گرفته شوند یا در آزمایشگاهها به وسیله به کار بردن آلیاژهای فلزی، سرامیکها، پلیمرها و کامپوزیتها با روشهای شیمیایی گسترده ساخته شوند، آنها غالباً برای اقدامهای پزشکی استفاده میشوند یا ساخته میشوند و بدین ترتیب شامل یک قسمت یا کل یک ساختار زنده یا یک ابزار پزشکی هستند که یک کارکرد طبیعی را انجام بدهد، تکمیل کند یا جایگزین آن شود.
بعضی از کارکردها شاید ظریف باشند، مانند استفاده شدن در دریچهٔ قلب، یا شاید زیست فعال باشند با تعامل کاربردی بیشتر مثل هیدروکسی آپاتیت که ایمپلنتهای مفصل ران را پوشش میدهد. بیومدیکالها هم چنین هرروزه در سازههای دندانی، جراحی و دارورسانی استفاده میشوند. بهطور مثال یک سازهٔ آغشته به محصولات دارویی میتواند در یک بدن جای بگیرد، که اجازه میدهد این دارو مدت جذب بیشتری داشته باشد و در مدت زمان طولانی تری جذب شود.
انتخاب مواد صحیح برای کاشت و پیوند در بدن انسان، یکی از حساسترین و مشکلترین عملیات است.
بهطور کلی زیستمواد باید دارای خصوصیات زیر باشند:
- از نظر شیمیایی خنثی باشند.
- اثر سوء بر بافتهای مجاور نداشته باشند.
- طول عمر آنها زیاد باشد.
- استحکام خستگی بالا داشته باشند.
- بر فرایندهای متابولیسم آزاد بدن تأثیر مخرب نداشته باشند.
عوامل فوق «فاکتورهای سازگاری زیستی» نامیده میشوند.[1][2]