Sincan Uygur Özerk Bölgesi
Çin Halk Cumhuriyeti'nde özerk bölge / From Wikipedia, the free encyclopedia
Sincan veya Şincan Uygur Özerk Bölgesi (Basitleştirilmiş Çince: 新疆维吾尔自治区; Geleneksel Çince: 新疆維吾爾自治區; pinyin: Xīnjiāng Wéiwú'ěr Zìzhìqū; Uygur Arap yazısı: شىنجاڭ ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونى; Uygur Latin yazısı: Shinjang Uyghur Aptonom Rayoni; Rusça: Синьцзян, Sin'tsyan), Türkiye Türkçesinde yazılmış resmi Çin devlet kaynaklarında Xinjiang Uygur Özerk Bölgesi veya sadece Xinjiang olarak geçer,[4][5][6][7] Çin'in kuzeybatısında bulunan bir özerk bölge. Güneyde Tibet Özerk Bölgesi, güney doğuda Çinghay ve Gansu eyaletleri, doğuda Moğolistan, kuzeyde Rusya, kuzeybatıda Kazakistan ve batıda Kırgızistan, Tacikistan, Afganistan, Pakistan ve Hindistan kontrolündeki Keşmir bölgesiyle komşudur. 1.664.897,17 km² yüzölçümü ile Çin Halk Cumhuriyeti'nin en geniş idari bölgesidir. Başkenti Urumçi, resmî dilleri Uygurca ve Standart Çincedir.
Sincan Uygur Özerk Bölgesi | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Kısaltmalar: 新 (pinyin: Xīn) | |||||||||||||||
Adın kökeni | 新, xīn – yeni 疆, jiāng – sınır "Yeni sınır" | ||||||||||||||
İdari birim türü | Özerk bölge | ||||||||||||||
Başkenti (ve en büyük şehri) | Urumçi | ||||||||||||||
ÇKP Komitesi Sekreteri | Ma Xingrui (马兴瑞) | ||||||||||||||
Vali | Erkin Tuniyaz (ئەركىن تۇنىياز) | ||||||||||||||
Yüzölçümü | 1 664 897.17[1] km² (1.) | ||||||||||||||
Nüfusu (2020) - Nüfus yoğunluğu |
25.852.345[2] (24.) 11.8 kişi/km² (29.) | ||||||||||||||
GSYİH (2015) - kişi başına |
CNY 427.4 milyar (25.) CNY 19.798 (21.) | ||||||||||||||
İGE (2015) | 0.774 (orta) (21.) | ||||||||||||||
Başlıca etnik gruplar |
Kaynak: 2021 Nüfus Sayımı[3] | ||||||||||||||
İl düzeyi | 14 | ||||||||||||||
İlçe düzeyi | 99 | ||||||||||||||
Belde düzeyi† | 1005 | ||||||||||||||
ISO 3166-2 | CN- | ||||||||||||||
Resmî websitesi http://www.xinjiang.gov.cn (Çince) | |||||||||||||||
Mançuların kurduğu Çing Hanedanı Qianlong döneminde "Yeni Sınır" anlamına gelen "Shinkyang (Xinjiang)" (Mançu dilinde "Ice Jecen" ᡳᠴᡝ
ᠵᡝᠴᡝᠨ) adı verilmiştir. Ancak bu isim kimi zaman eleştirilmekte, "Doğu Türkistan" ya da "Çin Türkistanı" gibi isimlerin kullanılması savunulmaktadır. Çin Halk Cumhuriyeti hükûmeti ise bu tür isimlerin kullanılmasını ayrılıkçılık veya Pan-Türkizm olarak nitelemektedir.[8]
Bu bölgede Uygurlar, Han Çinlileri, Kazaklar, Huiler, Tacikler ve birçok diğer farklı halk yaşamaktadır.