Бойҙай (лат. Tríticum) —ҡыяҡлылар (Poaceae) ғаиләһенән бер йыллыҡ үлән-үҫемлек, күп илдәрҙә, шул иҫәптән Рәсәйҙә күпләп сәселгән иген культураһы.
Бойҙай — бик боронғо культуралы үҫемлек. Иң мөһим иген культураһы. Уны 10 мең йылдан ашыу үҫтерәләр. Бойҙай бөртөктәрен кешенең тәүге йәшәгән урындарын ҡаҙығанда һәр ваҡыт табалар. Египет фирғәүендәренең пирамидаларында ла хәҙерге бойҙайға оҡшаған бойҙай бөртөктәрен тапҡандар.
Ҡыҫҡа факттар Фәнни классификация, Халыҡ-ара фәнни исеме ...
Бойҙай |
Йомшаҡ бойҙай (Triticum aestivum), Triticum |
Фәнни классификация |
---|
арауыҡтағы ранг
Аҫҡы батшалыҡ: | Йәшел үҫемлектәр | Ярым ғаилә: | Бажат һымаҡтар |
|
Халыҡ-ара фәнни исеме |
---|
Triticum L., 1753
|
Синонимдар |
---|
- Bromus Scop., nom. inval.
- Crithodium Link
- Deina Alefeld
- Frumentum Krause
- Gigachilon Seidl
- Nivieria Ser.
- Spelta Wolf
- Zeia Lunell[2]
|
Төр өлгөһө |
---|
|
Секции |
---|
- Monococcon Dum.
- Dicoccoides Flaksb.
- Triticum
- Timopheevii A.Filat. & Dorof.
- Compositum N.Gontsch.[4]
|
Ареал |
---|
Барлыҡҡа килеү ареалы һәм үҫтереү
|
|
Ябырға
Бойҙайҙан етештерелгән он икмәк бешереүгә, макарон һәм кондитер изделиеларын етештереүгә китә. Байҙай мал аҙығы булараҡ та ҡулланыла, һыра һәм араҡы етештереү рецептарына инә.