Расстрэл імператарскай сям’і Раманавых
From Wikipedia, the free encyclopedia
Расстрэ́л ца́рскай сям’і́ (былога расійскага імператара Мікалая II і яго сям’і) быў учынены ў паўпадвальным памяшканні дома Іпацьева (руск.) (бел. ў Екацярынбургу ў ноч з 16 на 17 ліпеня 1918 года ў выкананне пастановы выканкама Уральскага абласнога Савета рабочых, сялянскіх і салдацкіх дэпутатаў[1]:306, які ўзначальваўся бальшавікамі[заўв 1]. Разам з царскай сям'ёй былі расстраляныя і члены яе світы.
Гібель Раманавых (1918—1919) |
---|
Большасць сучасных гісторыкаў[2][3] сходзяцца ў думцы, што прынцыповае рашэнне пра расстрэл Мікалая II было прынята ў Маскве (пры гэтым звычайна паказваюць на кіраўнікоў Савецкай Расіі Свярдлова і Леніна). Аднак адзінства па пытаннях, ці была дадзена санкцыя на расстрэл Мікалая II без суда (што фактычна адбылося), і ці была дадзена санкцыя на расстрэл усёй сям’і, сярод сучасных гісторыкаў няма.
Сярод юрыстаў таксама няма адзінства наконт таго, ці быў расстрэл санкцыянаваны вышэйшым савецкім кіраўніцтвам. Калі эксперт-крыміналіст Ю. Жук лічыць несумнеўным фактам тое, што выканкам Уральскага абласнога Савета дзеяў у адпаведнасці з інструкцыямі першых асоб Савецкай дзяржавы[4]:4—5, то старэйшы следчы па асабліва важных справах СКП Расійскай Федэрацыі (руск.) (бел. У. М. Салаўёў, які з 1993 года вёў расследаванне акалічнасцей забойства царскай сям’і[5], у сваіх інтэрв’ю ў 2008—2011 гадах сцвярджаў, што расстрэл Мікалая II і яго сям’і праводзіўся без санкцыі Леніна і Свярдлова[6][7][8].
Паколькі да рашэння Прэзідыума Вярхоўнага суда Расіі ад 1 кастрычніка 2008 года лічылася, што Уральскі аблсавет не з’яўляўся судовым ці іншым органам, які меў паўнамоцтвы выносіць прысуд, апісваныя падзеі доўгі час разглядаліся з юрыдычнага пункту погляду не як палітычныя рэпрэсіі, а як забойства, што перашкаджала пасмяротнай рэабілітацыі Мікалая II і яго сям’і[9].
Рэшткі пяці членаў імператарскай сям’і, а таксама іх слуг, былі знойдзены ў ліпені 1991 года непадалёк ад Екацярынбурга пад насыпам Старой Капцякоўскай дарогі. У ходзе следства па крымінальнай справе, якую вяла Генпракуратура Расіі (руск.) (бел., рэшткі былі ідэнтыфікаваны. 17 ліпеня 1998 года рэшткі членаў імператарскай сям’і былі пахаваны ў Петрапаўлаўскам саборы Санкт-Пецярбурга. У ліпені 2007 года былі знойдзены рэшткі царэвіча Аляксея і вялікай княжны Марыі.
У верасні 2015 года Следчы камітэт Расіі аднавіў расследаванне па факце гібелі царскай сям’і[10].