Επιχείρηση Γκλάντιο
μυστική παρακρατική-παραστρατιωτική επιχείρηση του ΝΑΤΟ και της CIA / From Wikipedia, the free encyclopedia
Η Επιχείρηση Γκλάντιο (αγγλικά: Operation Gladio) είναι κωδική ονομασία μίας μυστικής παρακρατικής-παραστρατιωτικής επιχείρησης του ΝΑΤΟ και της CIA,[1][2] σε συνεργασία με διάφορες ευρωπαϊκές υπηρεσίες πληροφοριών[3] που σκοπό είχε να αποτρέψει με ένοπλη δράση πιθανή αριστερή-κομμουνιστική-αντιαμερικανική επικράτηση στην Δυτική Ευρώπη. Η δράση της ήρθε στην επιφάνεια για πρώτη φορά στην Ιταλία, αλλά έδρασε και σε άλλες χώρες.
Επιχείρηση Γκλάντιο | |
---|---|
Μυστικό παραστρατιωτικό δίκτυο Ψυχρός Πόλεμος | |
Σκοπός | Αντιμετώπιση εισβολής στην Ευρώπη από το Σύμφωνο της Βαρσοβίας |
Ημερομηνία | 1 Ιανουαρίου 1952 (1952-01-01) |
Τοποθεσία | Δυτική Ευρώπη |
Σχεδιασμένο από | Δυτικές υπηρεσίες πληροφοριών |
Εκτελέστηκε από | Ανώτατο Αρχηγείο Συμμαχικών Δυνάμεων Ευρώπης (ΝΑΤΟ)
|
Αποτέλεσμα | Συνεχιζόμενες δραστηριότητες στη δεκαετία του 1990, Έκθεση και αποκάλυψη |
Σχετικά πολυμέσα |
Κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, ορισμένες αντικομμουνιστικές ένοπλες ομάδες συμμετείχαν σε δράσεις ενάντια σε αριστερά κομμάτα, όπως βασανιστήρια και τρομοκρατικές επιθέσεις σε χώρες όπως η Ιταλία.[4][5][6][7] Ο ρόλος της CIA και άλλων οργανώσεων πληροφοριών στην Γκλάντιο - η έκταση των δραστηριοτήτων της κατά την εποχή του Ψυχρού Πολέμου και οποιαδήποτε ευθύνη για τρομοκρατικές επιθέσεις που διαπράχθηκαν στην Ιταλία κατά τη διάρκεια των "χρόνων του μολύβδου" (τέλη δεκαετίας 1960 – αρχές δεκαετίας 1980) - είναι θέμα δημόσιων συζητήσεων.
Το 1990, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε ψήφισμα με το οποίο ισχυριζόταν ότι οι στρατιωτικές μυστικές υπηρεσίες σε ορισμένα κράτη μέλη εμπλέκονταν σε σοβαρά τρομοκρατικά γεγονότα και εγκλήματα, ανεξάρτητα από το αν οι ανώτεροί τους γνώριζαν ή όχι.[8] Το ψήφισμα προέτρεπε επίσης να διεξαχθούν έρευνες από τις δικαστικές αρχές των χωρών στις οποίες δρούσαν αυτοί οι στρατοί, ώστε να αποκαλυφθεί ο τρόπος λειτουργίας τους και η πραγματική επέκτασή τους.[9] Μέχρι σήμερα, μόνο η Ιταλία, η Ελβετία και το Βέλγιο έχουν διεξαγάγει κοινοβουλευτικές έρευνες για το θέμα.[10][11] Οι τρεις έρευνες κατέληξαν σε διαφορετικά συμπεράσματα όσον αφορά διαφορετικές χώρες. Ο Γκουίντο Σαλβίνι, ένας δικαστής που εργάστηκε στην ιταλική επιτροπή ερευνών, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ορισμένες δεξιές τρομοκρατικές οργανώσεις των χρόνων του μολύβδου ήταν μονάδες ενός μυστικού στρατού, που ελέγχονταν εξ αποστάσεως από εκπροσώπους του ιταλικού κρατικού μηχανισμού και συνδέονταν με τη CIA.[12] Ο Σαλβίνι ανέφερε ότι η CIA τους ενθάρρυνε να διαπράξουν φρικαλεότητες.[13] Η ελβετική έρευνα διαπίστωσε ότι οι βρετανικές μυστικές υπηρεσίες συνεργάστηκαν κρυφά με τον στρατό τους σε μια επιχείρηση με το όνομα P-26 και παρείχαν εκπαίδευση σε μάχες, επικοινωνίες και σαμποτάζ.[14] Ανακάλυψε επίσης ότι το P-26 όχι μόνο θα οργάνωνε την αντίσταση σε περίπτωση σοβιετικής εισβολής, αλλά θα δραστηριοποιούνταν επίσης εάν η αριστερά καταφέρει να επιτύχει κοινοβουλευτική πλειοψηφία.[15] Η βελγική έρευνα δεν μπόρεσε να βρει οριστικές πληροφορίες για τον στρατό τους. Δεν βρέθηκαν δεσμοί μεταξύ τους και τρομοκρατικών επιθέσεων, και η έρευνα σημείωσε ότι οι βελγικές μυστικές υπηρεσίες αρνήθηκαν να παράσχουν την ταυτότητα των πρακτόρων, γεγονός που θα μπορούσε να είχε εξαλείψει κάθε αμφιβολία.[16] Μια ιταλική κοινοβουλευτική έκθεση του 2000 υπό τον αριστερό συνασπισμό της Ελιάς ανέφερε ότι τρομοκρατικές και βομβιστικές επιθέσεις είχαν οργανωθεί ή προωθηθεί ή υποστηριχθεί από άνδρες εντός ιταλικών κρατικών ιδρυμάτων που συνδέονταν με τις αμερικανικές υπηρεσίες πληροφοριών. Η έκθεση ανέφερε επίσης ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες ήταν ένοχες για την προώθηση της στρατηγικής της έντασης.[17] Η επιχείρηση Γκλάντιο είναι ύποπτη επίσης ότι ενεργοποιήθηκε για να αντιμετωπίσει τις υπάρχουσες αριστερές κοινοβουλευτικές πλειοψηφίες στην Ευρώπη.[18]
Το Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ εξέδωσε ένα ανακοινωθέν τον Ιανουάριο του 2006 που ανέφερε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες διέταξαν, υποστήριξαν ή εξουσιοδοτούσαν την τρομοκρατία από παραστρατιωτικές μονάδες και οι επιχειρήσεις "προβοκάτσιας" που χρηματοδοτήθηκαν από τις ΗΠΑ αποτελούν προϊον σοβιετικής παραπληροφόρησης με βάση έγγραφα που πλαστογραφούσαν οι Σοβιετικοί.[19]