Ορυζώνας
αγρός πλημμυρισμένος με νερό κατά τη διάρκεια μεγάλου μέρους του χρόνου, που χρησιμεύει για την καλλιέργεια συνήθως ρυζιού / From Wikipedia, the free encyclopedia
Ορυζώνας ονομάζεται ένας αγρός που είναι πλημμυρισμένος με νερό κατά τη διάρκεια μεγάλου μέρους του χρόνου και χρησιμεύει για την καλλιέργεια συνήθως ρυζιού, αλλά και άλλων ημιυδρόβιων φυτών, όπως του κολοκασιού. Οι πρώτοι ορυζώνες δημιουργήθηκαν από τους νεολιθικούς γεωργικούς πολιτισμούς της λεκάνης του Γιανγκτσέ στη νότια Κίνα. Η μέθοδος εξαπλώθηκε ήδη κατά την προϊστορική εποχή, με τη μετανάστευση των Αυστρονησίων στη νησιωτική και ηπειρωτική Νοτιοανατολική Ασία, τη Βορειοανατολική Ινδία, τη Μελανησία, τη Μικρονησία και την Πολυνησία και οι σχετικές τεχνικές υιοθετήθηκαν και από άλλους πολιτισμούς της ηπειρωτικής Ασίας για την καλλιέργεια του ρυζιού, που τις διέδωσαν παραπέρα στην Ινδοκίνα, την Ανατολική και τη Νότια Ασία.
Ορυζώνες μπορούν να δημιουργηθούν ακόμα και σε απότομες πλαγιές ως αναβαθμίδες (πεζούλες), ή δίπλα σε απότομες όχθες ποταμών ή βάλτων. Απαιτείται μεγάλη εργατικότητα και αρκετό υλικό για κάτι τέτοιο, ενώ όλοι οι ορυζώνες χρειάζονται μεγάλες ποσότητες νερού για την άρδευσή τους. Οι νεροβούβαλοι και τα βόδια, ζώα προσαρμοσμένα στη ζωή σε υγρότοπους, υπήρξαν σημαντικά ζώα εργασίας και χρησιμοποιούνται πολύ ακόμα και σήμερα στους ορυζώνες.
Οι ορυζώνες παραμένουν και στις ημέρες μας η κυρίαρχη μέθοδος καλλιέργειας ρυζιού: Εφαρμόζεται εκτεταμένα στην Κίνα, τη βορειοανατολική Ινδία, το Μπανγκλαντές, την Καμπότζη, την Ινδονησία, το βόρειο Ιράν, την Ιαπωνία, το Λάος, τη Μαλαισία, τη Μιανμάρ, το Νεπάλ, την Κορέα, το Πακιστάν, τις Φιλιππίνες, τη Σρι Λάνκα, την Ταϊλάνδη, την Ταϊβάν και το Βιετνάμ.[1] Από την εποχή της αποικιοκρατίας εισάχθηκε και στην Ευρώπη, ιδίως στη βόρεια Ιταλία, στην περιοχή Καμάργκ της Γαλλίας[2] (δέλτα του Ροδανού) και στην Ισπανία, αλλά και στο Γουέστ Λόθιαν της Σκωτίας. Στον Νέο Κόσμο συναντούμε ορυζώνες κατά μήκος της ανατολικής ακτής της Βραζιλίας, στην κοιλάδα Αρτιμπονέτ της Αϊτής, στην Κοιλάδα του Σακραμέντο στην Καλιφόρνια και αλλού.
Η καλλιέργεια των ορυζώνων δεν περιλαμβάνει την καλλιέργεια των ποικιλιών της λεγόμενης «ορύζης βαθέος ύδατος», που αναπτύσσονται σε νερό βάθους άνω του μισού μέτρου επί τουλάχιστον ένα μήνα.