Προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή
Διαδικασία προσαρμογής στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής / From Wikipedia, the free encyclopedia
Η προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή είναι η διαδικασία προσαρμογής στην τρέχουσα ή την αναμενόμενη κλιματική αλλαγή και τις επιπτώσεις της.[1][2] Είναι ένας από τους τρόπους αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής, παράλληλα με τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής.[3] Για τους ανθρώπους, η προσαρμογή στοχεύει να μετριάσει ή να αποφύγει τη βλάβη και να εκμεταλλευτεί ευκαιρίες. Για τα φυσικά συστήματα, οι άνθρωποι μπορούν να παρέμβουν για να βοηθήσουν στη ρύθμιση.[1] Χωρίς μετριασμό, η προσαρμογή από μόνη της δεν μπορεί να αποτρέψει τον κίνδυνο «σοβαρών, εκτεταμένων και μη αναστρέψιμων» επιπτώσεων.[4] Η διαφορά της προσαρμογής από τον μετριασμό είναι ότι ο μετριασμός αφορά τις αιτίες της κλιματικής αλλαγής ενώ η προσαρμογή αφορά τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.
Οι ενέργειες προσαρμογής μπορεί να είναι είτε σταδιακές (ενέργειες όπου ο κεντρικός στόχος είναι η διατήρηση της ουσίας και της ακεραιότητας ενός συστήματος) είτε μετασχηματιστικές (ενέργειες που αλλάζουν τα θεμελιώδη χαρακτηριστικά ενός συστήματος ως απόκριση στην κλιματική αλλαγή και τις επιπτώσεις του).[5]
Η ανάγκη προσαρμογής ποικίλλει από τόπο σε τόπο, ανάλογα με την ευαισθησία και την ευπάθεια στις περιβαλλοντικές επιπτώσεις.[6][7] Η προσαρμογή είναι ιδιαίτερα σημαντική στις αναπτυσσόμενες χώρες, δεδομένου ότι οι χώρες αυτές είναι πιο ευάλωτες στην κλιματική αλλαγή[8] και φέρουν το βάρος των επιπτώσεων της υπερθέρμανσης του πλανήτη.[9] Η προσαρµοστική ικανότητα του ανθρώπου κατανέμεται άνισα σε διάφορες περιοχές και πληθυσμούς και οι αναπτυσσόμενες χώρες έχουν γενικά μικρότερη ικανότητα προσαρμογής.[10] Η προσαρμοστική ικανότητα συνδέεται στενά με την κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη.[11] Το οικονομικό κόστος της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή είναι πιθανό να κοστίσει δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως για τις επόμενες δεκαετίες, αν και το ακριβές ποσό που απαιτείται είναι άγνωστο.[12] Εκτός από το άμεσο κόστος που σχετίζεται με την προσαρμογή, υπάρχει επίσης ένα έμμεσο κόστος που προκύπτει από την εκτροπή πόρων από παραγωγικό προς προσαρμοστικό κεφάλαιο.[13]
Η πρόκληση της προσαρμογής αυξάνεται με το μέγεθος και το ρυθμό της κλιματικής αλλαγής. Ακόμη και ο πιο αποτελεσματικός μετριασμός της κλιματικής αλλαγής[14] μέσω της μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου ή της ενισχυμένης απομάκρυνσης αυτών των αερίων από την ατμόσφαιρα (μέσω καταβόθρων άνθρακα) δεν θα εμπόδιζε περαιτέρω επιπτώσεις από την κλιματική αλλαγή, καθιστώντας αναπόφευκτη την ανάγκη προσαρμογής.[15] Η Συμφωνία του Παρισιού απαιτεί από τις χώρες να διατηρήσουν την παγκόσμια αύξηση της θερμοκρασίας αυτόν τον αιώνα μικρότερη από 2 °C πάνω από τα προ-βιομηχανικά επίπεδα και να συνεχίσουν τις προσπάθειες για τον περιορισμό της αύξησης της θερμοκρασίας στους 1,5 °C.[16] Ακόμα κι αν οι εκπομπές σταματήσουν σχετικά σύντομα, η υπερθέρμανση του πλανήτη και οι επιπτώσεις της θα διαρκέσουν πολλά χρόνια λόγω της αδράνειας του κλιματικού συστήματος, επομένως τόσο η ουδετερότητα άνθρακα όσο και η προσαρμογή είναι απαραίτητες.[17]
Ο στόχος αειφόρου ανάπτυξης, που τέθηκε το 2015, στοχεύει στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας των χωρών και των προσαρμοστικών ικανοτήτων σε θέματα που σχετίζονται με το κλίμα.[18] Αυτή η προσαρμογή περιλαμβάνει πολλούς τομείς όπως οι υποδομές,[19] η γεωργία[20] και η εκπαίδευση για την κλιματική αλλαγή. Η Συμφωνία του Παρισιού, που εγκρίθηκε τον ίδιο χρόνο, περιελάμβανε διάφορες διατάξεις για την προσαρμογή. Επιδιώκει να προωθήσει την ιδέα της παγκόσμιας ευθύνης, να βελτιώσει την επικοινωνία μέσω της συνιστώσας προσαρμογής των εθνικά καθορισμένων συνεισφορών και περιλαμβάνει μια συμφωνία ότι οι ανεπτυγμένες χώρες θα πρέπει να παρέχουν οικονομική υποστήριξη και μεταφορά τεχνολογίας για την προώθηση της προσαρμογής στις πιο ευάλωτες χώρες.[21] Ορισμένοι επιστήμονες ανησυχούν ότι τα προγράμματα προσαρμογής του κλίματος ενδέχεται να επηρεάσουν τα υφιστάμενα αναπτυξιακά προγράμματα και, ως εκ τούτου, να οδηγήσουν σε ανεπιθύμητες συνέπειες για ευάλωτες ομάδες.[22]