اصلاح نباتات
From Wikipedia, the free encyclopedia
اصلاح نباتات یا اصلاح گیاهان (به انگلیسی: Plant breeding) دانش تغییر ویژگیهای گیاهان برای تولید ویژگیهای مطلوب است.[1] از این دانش برای بهبود کیفیت مواد غذایی انسان و حیوان استفاده شدهاست.[2] اهداف اصلاح نباتات تولید انواع محصولاتی است که دارای ویژگیهای منحصر به فرد و برتر برای انواع کاربردهای کشاورزی باشد. مهمترین ویژگیهایی که معمولاً مورد توجه قرار میگیرند عبارتند از: ویژگیهای مربوط به تحمل تنشهای زیستی و غیرزیستی، بازده محصول یا زیستتوده، ویژگیهای کیفی پایانی مانند طعم یا غلظت مولکولهای خاص زیستی (پروتئینها، قندها، لیپیدها، ویتامینها، فیبرها) و سهولت در فرآوری (برداشت، آسیاب، پخت، مالت سازی، مخلوط شدن، و غیره).[3]
اصلاح نباتات را میتوان با روشهای مختلفی انجام داد، از انتخاب ساده گیاهان با ویژگیهای مطلوب برای تکثیر، یا روشهایی که از دانش ژنتیک و کروموزومها استفاده میکند، یا بهکارگیری فنون مولکولی پیچیدهتر. (برای مثال کولتیوار و کولتیژن را ببینید). ژنهای گیاه هستند که تعیین میکنند چه نوع صفات کیفی یا کمی داشته باشد. اصلاح کنندگان گیاهان تلاش میکنند تا خروجی، گونه خاصی از گیاه مورد نظر باشد یا انواع بالقوه جدیدی از گیاه ایجاد کنند.[4]