بدیعالزمان همدانی
نویسنده و شاعر ایرانی / From Wikipedia, the free encyclopedia
احمد بن حسین همدانی شهرتیافته و لقبگرفته به بَدیعُالزَّمان همدانی (۱۳ جمادیالثانی ۳۵۸، همدان- ۱۱ جمادیالثانی ۳۹۸، هرات) (نسب:ابوالفضل احمد بن حسین بن یحیی بن سعید بن بشر) کاتب عربی برجستهٔ ایرانی در نیمهٔ دوم سدهٔ چهارم قمری بود که بهویژه از برای مقاماتش شناخته میشود و شعر عربی نیز میسُرود.[1][2][3][4][5] او را بنیانگذار مقامهنویسی در ادبیات عربی میدانند؛[6] از چهارصد مقامهٔ او، جز ۵۲ بهجا نمانده است که در ۱۹۱۵م به انگلیسی ترجمه شد.[6] دیوان شعر و مجموعهٔ رسائل(نامهها) نیز از آثار اوست که بارها چاپ و بازچاپ شدهاست.[6]
برخی از زندگینامهنویسان عصرش مانند ابومنصور ثعالبی نوشتهاند که او پُرشتابترین همروزگارانش در بدیههپردازی با نیروی حافظهٔ قوی شگفتآور وصف کردهاند تا حدی که مَضربِ مثل در بهیادسپاری بود؛[7] اگر بر او قصیدهای فارسی خوانده میشد، همانجا آن را به عربی برمیگرداند.[6][8] همچنین او را خوشچهره، نازکروح، قویدل، در دوستی شیرین و در دشمنی تلخ، اما در ظاهر خودخواه و مغرور توصیف کردهاند.[2] بسیار پرهیزکار و هوادار اهل سنت و جماعت، گراینده به معتزله، دوستدار عرب و نکوهندهٔ شعوبیان بود.[2]