تغییر اقلیم
گرمشدن زمین / From Wikipedia, the free encyclopedia
در کاربرد رایج، تغییر اقلیم[1] یا دگرگونی اقلیم (به انگلیسی: Climate change) یا گرمایش جهانی[2][3][4] یا گرم شدن زمین یا گَرمش زمین[5] (به انگلیسی: Global warming)، نام پدیدهای است که منجر به افزایش میانگین دمای زمین و اقیانوسها شدهاست.[6][7] تغییرات اقلیمی به معنای گستردهتر شامل تغییرات بلندمدت پیشین در آب و هوای زمین نیز میشود. طی ۱۰۰ سال گذشته، سیّارهی زمین بهطور غیرطبیعی حدود ۱ درجهی سلسیوس گرمتر شدهاست که این موضوع دانشمندان را نگران کردهاست.[8] برخی از دانشمندان معتقدند که دهههای پایانی قرن بیستم، گرمترین سالها در ۲۰۰۰ سال اخیر بودهاست.[9] گزارشها حاکی از آن است که ۱۰ مورد از گرمترین سالهای جهان تنها از سال ۱۹۹۰ تا سال ۲۰۰۷ به ثبت رسیدهاست که این میزان در ۱۵۰ سال گذشته بیسابقه بودهاست.[10] به نظر میرسد فعّالیتهای صنعتی در ایجاد این مشکل بسیار مؤثّر بودهاند و به گرم شدن کرهی زمین کمک میکنند.[8]
از سال ۱۸۸۰ اندازهگیری دمای هوای کرهی زمین آغاز شدهاست و تاکنون نیز ادامه دارد. گفته میشود که گرم شدن کرهی زمین، در سال ۲۱۰۰ باعث خشکسالی شدید، گرمای سوزان و توفانهای وحشتناک خواهد شد.[11]
در مورد دلایل این پدیده نظرات گوناگونی وجود دارد؛ یکسری از تئوریها بر تأثیر گازهای گلخانهای و فعّالیتهای صنعتی و نقش انسانها در این فرایند تاکید دارند و برخی دیگر فرایندهایی نظیر فعّالیتهای آتشفشانی و زمین گرمایی و همچنین فعّالیتهای خورشیدی را دلیل این پدیده میدانند. استناد این دانشمندان برای گفتههای خویش، وقوع دورههای سرد و گرم در طول مدّت زمانی است که از عمر زمین میگذرد.[7]
به عقیدهی بسیاری از دانشمندان با افزایش آگاهیهای عمومی، مصرف بهینهی سوخت و انرژی، افزایش سطح فضای سبز و جلوگیری از تخریب جنگلها، بازیافت مواد و استفاده از انرژیهای جایگزین سوختهای فسیلی مانند باد و خورشید میتوان این پدیده و اثرات منفی آن بر زندگی بشر را کنترل کرد. در نشست آبوهوایی کانکون مکزیک که در ماه دسامبر ۲۰۱۰ تشکیل شد ۱۹۳ کشور شرکتکننده تصمیم گرفتند تا صندوقی ۱۰۰ میلیارد دلاری را به منظور کمک به کشورهای در حال توسعه در مبارزه با گرمایش زمین تأسیس کنند.[12]