صفحه ایران
زمین شناسی / From Wikipedia, the free encyclopedia
صفحهٔ ایران (به انگلیسی: Iranian Plate) صفحهٔ تکتونیکی کوچکی است که با صفحات اوراسیا، عربستان، هند-استرالیا و آدریاتیک-ترکیه-یونان هممرز است و ایران و افغانستان و بخش هایی از پاکستان و عراق را دربرمی گیرد.[1]
دریای تتیس که زمانی تمام ایران را میپوشاند[2] در آغاز دورهٔ سنوزوئیک در ۶۵ میلیون سال پیش به خط ناوهای باقیماندهای تقلیل یافته بود که تنها بخشی از آن را هنوز دریا فرا میگرفت.[3] از سوی دیگر آنچه که امروزه با عنوان منطقهٔ دریای سرخ-خلیج عدن میشناسیم در حال گسترش بیشتری بود.[3] درنتیجهٔ این رویداد، بخشی بزرگ بهنام صفحهٔ عربستان جدا شد و شروع به حرکت به سمت شمال-شرق نمود، صفحهٔ ایران را بهشدت فشرد و باعث شد تا کوههای زاگرس ارتفاع یابند.[3] این جابجایی صفحهای را حتی امروز نیز در جریان میدانند[3] و بیشتر زمینلرزههای ایران در مرز برخورد این دو صفحه در منطقهٔ زاگرس متمرکز است.[4]
همچنین صفحهٔ ایران در نقطهای جنوبیتر در مکران (واقع در جنوب شرقی ایران) با پوسته اقیانوسی برخورد نمود[3] که این پوسته به زیر صفحهٔ ایران رفت.[4] نتیجهٔ این برخورد پدیدآمدن رشتهکوههایی عظیم بود[3] اما در مقایسه با منطقهٔ زاگرس، فعالیتهای زمینلرزهای کمتری در اینجا وجود دارد.[4]