منجنیق هواپیما
From Wikipedia, the free encyclopedia
منجنیق هواپیما (به انگلیسی: Aircraft catapult) وسیلهای است که برای به پرواز درآوردن هواپیما در یک باند پرواز محدود، بهطور معمول از عرشهٔ کشتیها، استفاده میشود. این منجنیقها همچنین میتوانند در باندهای زمینی نصب شوند اما این کار بهندرت انجام میشود. آنها معمولاً در ناوهای هواپیمابر بهعنوان نوعی برخاست کمکی استفاده میشوند.
به شکلی که در ناوهای هواپیمابر استفاده میشود، منجنیق شامل یک مسیر یا شکاف است که در عرشهٔ پرواز تعبیه شدهاست، که در زیر آن یک پیستون یا شاتل بزرگ وجود دارد که از طریق مسیر به چرخ دماغهٔ هواپیما متصل میشود، یا در برخی موارد یک سیم بکسل که به آن لگام منجنیق میگویند به هواپیما و شاتل منجنیق متصل میشود. اَشکال دیگری نیز در تاریخ هوانوردی مورد استفاده قرار گرفتهاند، مانند گاری پرتابی که یک هواگرد آبنشین روی یک سازهٔ آهنی بلند روی عرشهٔ یک کشتی جنگی یا کشتی تجاری نصب شدهاست، اما بیشتر منجنیقها مفهوم مسیر لغزشی مشابهی دارند.
پارامترها و ابزارهای مختلفی برای به حرکت درآوردن منجنیقها دارای اهمیت هستند، مانند وزن و دریک، باروت، چرخ لنگر، فشار هوا، نیروی هیدرولیک، موتور بخار و تقویتکنندهٔ موشک سوخت جامد.
نیروی دریایی ایالات متحده با ساخت ناوهای هواپیمابر کلاس جرالد آر. فورد در حال توسعهٔ استفاده از سیستمهای الکترومغناطیسی پرتاب هواپیما است.
در گذشته منجنیق شدن هواگردهای آبنشین رایج بود و به آنها اجازه میداد روی آب و نزدیک کشتی فرود بیایند و از روی عرشهٔ کشتی بلند شوند. در جنگ جهانی دوم (پیش از ظهور ناوهای پشتیبان) هواپیماهای جنگندهٔ معمولی (بهویژه هاوکر هاریکن) گاهی از کشتیهای تجاری مجهز به منجنیق (CAM) منجنیق میشدند تا به نبرد با هواپیماهای دشمن بروند اما نبود باند فرود در کشتیهای تجاری، خلبان را مجبور میکرد پس از پایان مأموریت خود به یک باند فرود زمینی تغییر مسیر دهد یا با چتر نجات به بیرون بپرد و منتظر نجات باشد.