آسیا
بزرگترین و پرجمعیتترین قارۀ جهان / From Wikipedia, the free encyclopedia
آسیا /ʌsɪɒ/ راهنما·اطلاعات بزرگترین و پُرجمعیتترین قاره در جهان است. آسیا بخشی از پهنه خشکی اوراسیا و مجموعه خشکی آفرو-اوراسیا است. مساحت آسیا ۴۴/۵۷۹/۰۰۰ کیلومتر مربع (۱۷/۲۱۲/۰۰۰ مایل مربع) است که حدود ۳۰٪ از مساحت خشکیها و ۸/۷٪ از مساحت کل کره زمین را شامل میشود. این قاره، که مدتها سکونتگاه اکثریت جمعیت بشری بودهاست، خاستگاه بسیاری از نخستین تمدنها محسوب میشود. جمعیت این قاره ۴/۷ میلیارد نفر است که تقریباً ۶۰٪ جمعیت جهان را تشکیل میدهد. جمعیت این قاره بزرگ از مجموع همه قارههای دیگر بیشتر است.
مساحت | ۴۴٬۵۷۹٬۰۰۰ کیلومتر مربع (۱۷٬۲۱۲٬۰۰۰ مایل مربع)[1] |
---|---|
جمعیت | ۴٬۷۶۳٬۲۰۰٬۹۰۰ (فهرست قارهها براساس جمعیت)[2] |
ترکم جمعیت | 87/km2 (225/sq mi) |
نام اهلیت | آسیایی |
کشورها | [[فهرست کشورهای مستقل و سرزمینهای وابسته در آسیا|۴۸ عضو سازمان ملل متحد ۱۲ کشور دیگر]] |
متعلقات | |
دولتهای بهرسمیت ناشناخته | |
زبانها | فهرست زبانها |
منطقههای زمانی | یوتیسی ۲:۰۰+ تا یوتیسی ۱۲:۰۰+ |
دامنه سطحبالای اینترنت | .asia |
بزرگترین شهرها | فهرست شهرهای آسیا |
بهطور اجمالی، آسیا از شرق به اقیانوس آرام، از جنوب به اقیانوس هند و از شمال به اقیانوس منجمد شمالی محدود میشود. مرز آسیا با اروپا یک ساختار تاریخی و فرهنگی است، زیرا هیچ جدایی فیزیکی و جغرافیایی مشخصی بین آنها وجود ندارد. این مرز تا حدودی تاریخی و قراردادی است و از دوران باستانی کلاسیک نشات گرفتهاست. تقسیم اوراسیا به دو قاره؛ نشاندهنده تفاوتهای فرهنگی، زبانی و قومی شرقی-غربی است. کانال سوئز یک مرزبندی پذیرفته شدهاست که آسیا را از آفریقا جدا میکند. تنگههای ترکیه، کوههای اورال و رود اورال، و در جنوب کوههای قفقاز و دریای خزر و دریای سیاه، آسیا را از اروپا جدا میکند.
کشورهای چین و هند از سال ۱ تا ۱۸۰۰ پس از میلاد به عنوان بزرگترین اقتصادهای جهان جایگزین شدند. چین یک قدرت اقتصادی بزرگ بود و بسیاری را به شرق جذب کرد و برای بسیاری ثروت و شکوفایی افسانهای فرهنگ باستانی هند سمبل و نشان آسیا بود که تجارت، اکتشاف و استعمار اروپا را به خود جذب کرد. کشف تصادفی یک مسیر اقیانوس اطلس از اروپا به قاره آمریکا توسط کریستف کلمب در حالی که در جستجوی مسیری به هند بود، این جذابیت عمیق را نشان میدهد. در طول تاریخ، جاده ابریشم به اصلیترین مسیر تجاری شرق به غرب در نواحی داخلی آسیا تبدیل شد، در حالی که تنگه مالاکا به عنوان یک مسیر دریایی اصلی بود. آسیا پویایی اقتصادی (به ویژه آسیای شرقی) و همچنین رشد جمعیت قوی در طول قرن بیستم را دارا بودهاست، اما رشد کلی جمعیت آسیا از آن زمان کاهش یافتهاست. آسیا زادگاه اکثر ادیان اصلی جهان من جمله هندوئیسم، زرتشتی، یهودیت، جینیسم، بودایی، کنفوسیوس، تائوئیسم، مسیحیت، اسلام، سیک و همچنین بسیاری دیگر از ادیان بودهاست.
با توجه به وسعت این قاره و تنوع آن در مفهومهای مختلف، قاره آسیا نامی که قدمت آن به دوران باستان برمیگردد؛ ممکن است در واقع بیشتر با جغرافیای انسانی ارتباط داشته باشد تا جغرافیای طبیعی، فرهنگها، کشورها، اقوام، اقتصاد، پیوندهای تاریخی و سیستمهای دولتی. آسیا دارای اقلیمهای مختلف است که اقلیم استوایی در جنوب، اقلیم بیابانی در خاورمیانه، اقلیم مناطق معتدل در شرق و مرکز قاره تا اقلیم مناطق وسیع زیر قطبی و قطبی در سیبری را شامل میشود.