Դաբաղ
From Wikipedia, the free encyclopedia
Դաբաղ (Aphthae epizooticae), տավարի, խոզերի, այծերի, ոչխարների[1][2], ուղտերի, եղջերուների և այլ երկսմբակավոր կենդանիների[3][4]՝ սուր ընթացող ու բացառիկ արագությամբ տարածվող ինֆեկցիոն հիվանդություն։ Բնորոշ է բերանի խոռոչի լորձաթաղանթի, միջկճղակային և երբեմն էլ մաշկի վրա յուրահատուկ բշտերի (աֆթաներ) առաջացմամբ։ Հայտնի են նաև ոզնիների և փղերի վարակման դեպքեր[5][6]։
Դաբաղ | |
---|---|
Անկած կովի լորձաթաղանթ աֆազիաները | |
Տեսակ | bovine disease? և վարակիչ հիվանդություն |
Պատճառ | foot-and-mouth disease virus? |
Փոխանցման ձև | կոնտակտային փոխանցում |
Հիվանդության ախտանշաններ | տենդ, թունավորում, Հոդացավ, միալգիա, Աֆթաներ և saliva secretion? |
Վարակ տարածող | խոշոր եղջերավոր կենդանիներ, Q4289565? և ընտանի խոզ |
Բժշկական մասնագիտություն | վարակաբանություն և անասնաբուժություն |
ՀՄԴ-9 | 078.4 |
ՀՄԴ-10 | B08.8 |
Foot-and-mouth disease Վիքիպահեստում |
Հիվանդության հարուցիչը քամվող վիրուս է։ Հիվանդության հարուցիչը պիկորնավիրուս է Aphthovirus ցեղից։ Վարակը տեղի է ունենում, երբ վիրուսը թափանցում է թիրախ բջիջ։ Բջիջից հետագայում դուրս են գալիս վիրուսի հազարավոր օրինակներ, որոնք թափանցում են հիվանդ կենդանու արյան մեջ։ Վիրուսը ունի գենետիկորեն շատ փոփոխական է[7], որը սահմանափակում է պատվաստման արդյունավետությունը։
Դաբաղի նկատմամբ զգայունակ են նաև մարդիկ։ Վիրուսը ունի 7 սերոտիպներ[8], որոնցից A, C, O, Ասիա 1-ը և SAT3 առանձին ճյուղեր, SAT 1 և SAT 2-ի էվոլյուցիան դեռ անհայտ է[9]։