Hjólbarði
From Wikipedia, the free encyclopedia
Hjólbarði (eða dekk) er hringlaga hlutur í kring um felgu sem færir átak ökutækis frá öxli í gegnum felguna í jörðina. Hann veldur gripi á yfirborðinu sem farið er yfir. Flestir hjólbarðar, eins og þeir sem eru notaðir fyrir bíla og reiðhjól eru uppblásanlegir, sem gefur einnig dempandi áhrif þegar hjólbarðinn rúllar yfir ójöfnur á yfirborðinu. Hjólbarðar eru með snertiflöt sem er hannaður til þess að vera í jafnvægi við þyngd ökutækisins með burðarþol við yfirborðið sem það rúllar yfir með því að halda burðarþols þrýstingi sem afmyndar ekki snertiflötinn um of.
Efnin í núverandi uppblásanlegum hjölbörðum eru gervi gúmmí, náttúrulegt gúmmí, efni og vírar ásamt svörtu kolefni og öðrum efnasamböndum. Þau samanstanda af þráðum og yfirbyggingu. Þráðurinn veldur veggripi á meðan yfirbyggingin heldur inni þrýstilofti. Áður en gúmmí var þróað voru fyrstu tegundir hjólbarða einfandlega málmþræðir í kringum viðarhjól til að minnka slit. Fyrstu gúmmíhjólin voru gegnheil (ekki uppblásanleg). Uppblásanlegir hjólbarðar eru notaðir á mörgum ökutækum, þar á meðal bifreiðum, reiðhjólum, mótorhjólum, strætisvögnum, vörubílum, þungum vélum og loftförum. Málmdekk eru ennþá notuð á lestum og lestarvögnum. Gegnheil gúmmídekk eru ennþá notuð fyrir nokkur ökutæki, sem ekki flokkast sem bílar, eins og hjól á húsgögnum, sláttuvélar og hjólbörur. Orðið hjólbarði er rúmlega 75 ára gamalt og kom fyrst fram í ljóðabók Magnúsar Ásgeirssonar.[1]