Мыхуыркæнынад
From Wikipedia, the free encyclopedia
Мыхуыркæнынад (цыбырæй фæзæгъынц мыхуыр дæр) у механикон æгъдауæй дзырдтæ æмæ нывтæ гæххæттыл равæрыны процесс. Мыхуырæй цæуынц чингуытæ æмæ газеттæ.
Дуне бынтондæр чи аивта, ахæм æрымыстытæй иу у мыхуыркæнынад. Уый ссис, идейæтæ æмæ зонындзинæдтæ парахат чи кодтаид, ахæм хъомысджындæр фæрæз.
Мыхуыркæнынад зындгонд у VIII æнусæй, фыццаг мыхуыр кæнын райдыдтой Китай æмæ Корейы цæрджытæ.
Мыхуыркæнынад фæзындис Европæйы æрмæстдæр XV æнусы. Ссис асламдæр æмæ тагъддæр, Иоганн Гутенберг уыцы процесс куы фæхуыздæр кодта, уæдæй фæстæмæ.
Мыхуыры фæрцы канд зонындзинæдтæ нæ парахат кодтой, фæлæ ма идеологитæ дæр. Мыхуыры капитализмы фæрцы фæзындысты нырыккон нацитæ æмæ национализм[2]. Адæм фылдæр пайда кæнын байдыдтой сæ бынæттон æвзæгтæй — уый размæ та фыстой фылдæр латинагау (Европæ куы райсæм), кæнæ æндæр стыр классикон æвзæгтыл: араббагау, китайагау.
Ирон æвзагыл фыццаг мыхуыргонд чиныг рухс федта 1798-æм азы Мæскуыйы. Уый уыдис дыууæ æвзагыл фыст «Цыбырæй катехизис» славяйнаг дамгъæтæй[3].