Antoni Stanisław Czetwertyński-Światopełk
kasztelan przemyski, poseł bracławski, targowiczanin / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Antoni Stanisław Światopełk-Czetwertyński (ur. 1748, zm. 28 czerwca 1794) – książę kasztelan przemyski od 1790 roku, w 1773 poseł bracławski na Sejm Rozbiorowy 1773–1775, jako członek delegacji powołanej dla ułożenia i ratyfikacji traktatów z państwami zaborczymi po I rozbiorze Polski był przedstawicielem opozycji[1]. Zausznik ambasady rosyjskiej, przeciwnik Konstytucji 3 maja, marszałek konfederacji targowickiej od marca 1793 roku, konsyliarz jej konfederacji generalnej koronnej[2], odznaczony Orderem Orła Białego[3]. W 1773 roku pobrał 150 czerwonych złotych z kasy wspólnej trzech dworów rozbiorczych[4].
Pogoń Ruska | |
Rodzina | |
---|---|
Data urodzenia | |
Data i miejsce śmierci | |
Odznaczenia | |
Członek konfederacji Adama Ponińskiego w 1773 roku[5]. Członek konfederacji Andrzeja Mokronowskiego w 1776 roku i poseł na sejm 1776 roku z województwa bracławskiego[6].
Był członkiem konfederacji Sejmu Czteroletniego[7]. Figurował na liście posłów i senatorów posła rosyjskiego Jakowa Bułhakowa w 1792 roku, która zawierała zestawienie osób, na które Rosjanie mogą liczyć przy rekonfederacji i obaleniu dzieła 3 maja[8]. Był rotmistrzem targowickiej formacji Brygady Kawalerii Narodowej Znaków Hussarskich pod Imieniem Województwa Bracławskiego[9]. W 1792 roku był delegowany przez konfederację targowicką do zasiadania w Komisji Skarbowej Wielkiego Księstwa Litewskiego[10].
W 1785 roku został kawalerem Orderu Świętego Stanisława[11].
28 czerwca 1794 roku w czasie insurekcji kościuszkowskiej został wywleczony z więzienia i bez sądu powieszony jako zdrajca przez tłum warszawski[12].
Jego dziećmi z pierwszego małżeństwa z Teklą zd. Kampenhauzen (von Campenhauzen, pochodzącą z inflanckiej szlachty) byli[13]:
- Maria (1779-1854), która wyszła za mąż za rosyjskiego księcia Dymitra Naryszkina, a następnie została wieloletnią metresą cara Aleksandra I[14],
- Janina (zwana Żanetą), która wraz siostrą trafiła w 1795 na carski dwór i tam nawiązała krótki romans z Konstantym, bratem Aleksandra I[15],
- Borys, który został pułkownikiem rosyjskiej armii biorąc udział w wojnach napoleońskich.