Duża prowincja magmatyczna
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Duża prowincja magmatyczna (ang. large igneous province – LIP), także: wielka pokrywa lawowa – bardzo rozległy obszar występowania wylewnych skał magmowych, głównie bazaltu. Pokrywa taka może rozciągać się na powierzchni kilku milionów kilometrów kwadratowych i mieć objętość rzędu milionów kilometrów sześciennych, a odpowiadające jej pogrubienie skorupy ziemskiej może wynieść nawet 35 kilometrów.
Formowanie wielkich pokryw lawowych było, w geologicznej skali czasu, zjawiskiem gwałtownym – w większości przypadków największa objętościowo część pokrywy wylewała się krócej niż milion lat, choć formowanie całych dużych prowincji magmatycznych trwa zwykle łącznie do 100 milionów lat. Szacuje się, że mniej więcej 10% masy i energii cieplnej wydobywa się z wnętrza Ziemi za pośrednictwem DPM, przez co zjawiska te należy traktować jako istotne dla dynamiki wnętrza ziemi. W przeciwieństwie do stabilnych procesów wulkanicznych zachodzących w grzbietach śródoceanicznych i strefach subdukcji powstawanie DPM jest procesem ściśle epizodycznym.