Dzierżynowo
miejsce narodzin Feliksa Dzierżyńskiego / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Dzierżynowo (biał. Дзяржынава, Dziarżynawa; ros. Дзержиново, Dzierżynowo; do 1881 roku Oziembłowo[1], obecnie jako Państwowa Instytucja Kultury "Muzeum-dwór Dzierżynowo") – dawny białoruski majątek ziemski, stanowiący obecnie muzealny kompleks historyczno-kulturalny. Liczący łącznie 180 mórg (około 100 hektarów) dwór szlachecki wraz z folwarkiem, położony jest nad rzeką Usą, w rejonie stołpeckim obwodu mińskiego, około 15 km od Iwieńca. W 1877 urodził się tu Feliks Dzierżyński.
Nie mylić z: Dzierżyńsk. |
Zrekonstruowany dwór (obecnie muzeum) | |||
Państwo | |||
---|---|---|---|
Obwód | |||
Rejon | |||
Powierzchnia |
około 1 km² | ||
53°50′10″N 26°32′30″E | |||
| |||
Strona internetowa |
Pierwotnie był to rodowy majątek Oziembłowskich, wówczas znany pod nazwą Oziembłowo. W latach 20. XIX wieku, w wyniku ślubu Antoniny Oziembłowskiej ze szlachcicem zagrodowym Józefem Janem Dzierżyńskim (1788-1854), przeszedł na własność tego małżeństwa. Od tego czasu majątek rodowy Dzierżyńskich. Odziedziczony przez Edmunda (1838-1882). Przez pewien czas majątek był dzierżawiony innym osobom (do 1875). Poprzednią nazwę – Oziembłowo, z którą notowany jest w Słowniku Geograficznym[2] – Dzierżyńscy zmienili w 1881 roku[3][4], po narodzinach Feliksa..
Tutaj zginęli dwaj bracia Feliksa: Stanisław (zabity w lipcu 1917 przez powracających z frontu rosyjskich żołnierzy, być może dezerterów) i Kazimierz (stracony przez Niemców w sierpniu 1943, za udział w ruchu oporu). W odwecie za działalność konspiracyjną, w ramach operacji Hemann, Niemcy spalili również sam dwór[5].
Dwór został zrekonstruowany w 1972 i odnowiony w 2004; w ponownym otwarciu uczestniczył Alaksandr Łukaszenka. Obecnie jest to mała wieś składająca się z dworu i ruin folwarku Dzierżyńskich[6]. Cały kompleks Dzierżynowa uzyskał status historyczno-kulturalnego zabytku Białorusi[7].
W chwili urodzenia Feliksa Dzierżyńskiego Dzierżynowo należało do powiatu oszmiańskiego w guberni wileńskiej.