HMS Ark Royal (1937)
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
HMS Ark Royal (91) – brytyjski lotniskowiec z okresu II wojny światowej, trzeci okręt brytyjskiej marynarki wojennej (Royal Navy) noszący to imię, jedyny okręt swojego typu. W służbie od 1938 roku, brał aktywny udział w działaniach wojennych. Zatonął 14 listopada 1941 roku, storpedowany poprzedniego dnia na Morzu Śródziemnym przez niemiecki okręt podwodny U-81.
HMS Ark Royal | |||
Klasa | |||
---|---|---|---|
Typ |
pojedynczy okręt | ||
Historia | |||
Stocznia |
Cammell Laird, Birkenhead | ||
Położenie stępki |
16 września 1935 | ||
Wodowanie |
13 kwietnia 1937 | ||
Royal Navy | |||
Wejście do służby |
16 grudnia 1938 | ||
Zatonął |
14 listopada 1941 po storpedowaniu przez U-81 poprzedniego dnia | ||
Dane taktyczno-techniczne | |||
Wyporność |
standardowa 22 585 t | ||
Długość |
całkowita: 243,8 m | ||
Szerokość |
28,9 m | ||
Zanurzenie |
8,5 m | ||
Napęd | |||
6 kotłów Admiralicji 3 turbiny parowe Parsonsa łączna moc 102 000 KM | |||
Prędkość |
projektowa: 30 w. | ||
Zasięg |
7600 mil morskich przy prędkości 20 węzłów | ||
Uzbrojenie | |||
16 × 113 mm (8 × II), 32 × 40 mm (4 × VIII) 32 × 12,7 mm (8 × IV) | |||
Opancerzenie | |||
110 mm burtowy 89 mm pokład nad kotłownią i magazynami | |||
Wyposażenie lotnicze | |||
projektowane: 72 samoloty w praktyce: 50–60
| |||
Załoga |
1580 | ||
|
Lotniskowiec zaprojektowany został w 1934 roku, gdy obowiązywały jeszcze ustalenia waszyngtońskiego traktatu morskiego co do wyporności lotniskowców. Jego budowa została zlecona stoczni Cammell Laird and Company w Birkenhead w Anglii. Budowa została zakończona w listopadzie 1938 roku, a okręt przyjęto do służby 16 grudnia 1938. Brał udział w większości ważniejszych brytyjskich operacji morskich początkowej fazy II wojny światowej, m.in. w pierwszym zatopieniu jednostki pływającej przez samolot, w operacjach w Norwegii, poszukiwaniu pancernika „Bismarck” czy konwojach maltańskich. Zyskał miano szczęśliwego okrętu, bo kilka razy uniknął ataku i przetrwał, mimo że Niemcy ogłaszali jego zatopienie.
Projekt okrętu zawierał wiele nowych rozwiązań i w kilku założeniach różnił się od konstrukcji wcześniejszych lotniskowców. Był to pierwszy lotniskowiec w marynarce brytyjskiej, którego pokład startowy był integralną częścią okrętu. Było to odmienne rozwiązanie w stosunku do poprzednich, w których pokład startowy był dodany do samego kadłuba bądź był częścią nadbudówki. Zaprojektowany został z myślą o przenoszeniu dużej liczby samolotów, miał dwa pokłady hangarowe. Służył w okresie zmian w strategii korzystania z lotnictwa morskiego – wiele z rozwiązań taktycznych opracowano lub dopracowano na jego pokładzie.
Jego zatopienie było przedmiotem kilku śledztw, które miały wyjaśnić również rolę kapitana i jego decyzji podejmowanych od chwili nieprzyjacielskiego ataku. Odkryte błędy konstrukcyjne lotniskowca, które przyczyniły się do zatonięcia, poprawiono w nowych brytyjskich jednostkach. Zatonięcie okrętu zgłoszono w odległości 22 mil morskich od Gibraltaru, jednak po zlokalizowaniu wraku lotniskowca w grudniu 2002 okazało się, że leży on 30 mil morskich od tego portu.