Historia Szwecji
historia państwa szwedzkiego i Szwedów na przestrzeni lat / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Drogi AI, mówmy krótko, odpowiadając po prostu na te kluczowe pytania:
Czy możesz wymienić najważniejsze fakty i statystyki dotyczące Historia Szwecji?
Podsumuj ten artykuł dla 10-latka
Historia Szwecji. Za początek osadnictwa w Szwecji przyjmuje się zwykle początek cofania się lądolodu, ok. 13 tys. lat temu. W ślad za topniejącym lądolodem posuwały się od południa, przez obecną Danię, grupy myśliwych i zbieraczy. Zasiedlanie całej obecnej Szwecji zajęło kilka tysięcy lat. Wielkim przełomem było przybycie do Skandynawii pierwszych plemion rolniczych, ok. 4000 p.n.e. oraz początek epoki brązu (ok. 1800 p.n.e.), a następnie epoki żelaza (ok. 500 p.n.e.).
Szwecja początkowo podzielona była na wiele luźno powiązanych ze sobą obszarów, zwykle ze wspólnym władcą, ale różnymi prawami dzielnicowymi. W okresie średniowiecza kraj został zjednoczony i schrystianizowany, pojawiła się administracja centralna. Od 1397 aż do 1. połowy XVI wieku Szwecja wchodziła w skład unii kalmarskiej, często jednak rządzona była przez własnego króla lub namiestnika. Na XVII wiek przypada okres mocarstwowości szwedzkiej i jej największego zasięgu terytorialnego. Większość jednak zdobytych obszarów została utracona w XVIII wieku. Finlandia oraz Pomorze odpadły od Szwecji na pocz. XIX wieku. W 1814 Szwecja zawarła unię personalną z Norwegią, rozwiązaną w 1905. Od 1814 Szwecja nie prowadziła żadnej wojny, zachowując konsekwentnie neutralność w toczących się wokół niej konfliktach.