Miasto zamknięte
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Miasto zamknięte (ros. ЗАТО – закрытые административно-территориальные образования; ZATO – zakrytyje administratiwno-tierritorialnyje obrazowanija; pol. zamknięta struktura administracyjno-terytorialna) – określenie miasta lub osiedla o ograniczeniach w przemieszczaniu się i zamieszkaniu, szczególnie w Związku Radzieckim i obecnie Federacji Rosyjskiej. Obecnie istnieją przede wszystkim dwa rodzaje miast zamkniętych: z uwagi na znaczenie militarne i technologii nuklearnych.
Miasta zamknięte miały zakonspirowane nazwy, nawiązujące do nazw rejonów, w których były usytuowane; zazwyczaj nazwy te składały się z nazwy najbliższego dużego miasta i liczby, np. Tomsk-7, Krasnojarsk-45 itd. Miasta te były wówczas tajne i nie pojawiały się na żadnych oficjalnych mapach aż do roku 1992, kiedy ówczesny prezydent Rosji Borys Jelcyn zarządził, że miasta te mogą zostać odtajnione i mogą powrócić do swoich historycznych nazw (np. Tomsk-7 zmieniono na Siewiersk). Nadal jednak występują restrykcje w odwiedzaniu tychże miast.
Oprócz restrykcji dotyczących przemieszczania się, zakonspirowane były tutaj też numery i nazwy ulic, szkół itd. Oprócz problemów związanych z ich opuszczaniem były też pewne zalety: zarobki wyższe niż na zewnątrz, niska przestępczość, bardzo dobra opieka społeczna, w sklepach dostępne towary deficytowe gdzie indziej niedostępne.
Oprócz istniejących ZATO były też miasta zamknięte z uwagi na ich znaczenie strategiczne, np. Królewiec, Sewastopol, Władywostok (bazy wojskowe), Gorki (ośrodek przemysłu zbrojeniowego) i Perm (otwarte w 1987).