Nowik (1900)
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Nowik (Новик) – rosyjski krążownik, jeden z najsłynniejszych okrętów carskiej floty rosyjskiej.
Historia | |||
Stocznia | |||
---|---|---|---|
Położenie stępki | |||
Wodowanie | |||
MW Imperium Rosyjskiego | |||
Nazwa |
Nowik | ||
Wejście do służby | |||
Wycofanie ze służby | |||
Dai-Nippon Teikoku Kaigun | |||
Nazwa |
Suzuya | ||
Wejście do służby | |||
Wycofanie ze służby | |||
Los okrętu |
złomowany w 1913 | ||
Dane taktyczno-techniczne | |||
Wyporność |
standardowa – 3080 ton | ||
Długość |
111 m | ||
Szerokość |
12,2 m | ||
Zanurzenie |
4,7 m | ||
Napęd | |||
3 maszyny parowe o mocy 17 800 KM, 3 śruby | |||
Prędkość |
25 węzłów | ||
Zasięg |
2900 Mm przy prędkości 10 w (inne dane: 3500 Mm/10 w) | ||
Uzbrojenie | |||
6 x 120 mm L/45 (6xI), 6 x 47 mm (6xI), 2 x 37 mm, 2 km 7,62 mm, 1 x 63,5 mm desantowe, 5 x wt 381 mm (5xI) | |||
Załoga |
328 ludzi | ||
|
Był to mały krążownik pancernopokładowy (według klasyfikacji rosyjskiej, krążownik II rangi) – stosunkowo niewielki i słabo uzbrojony, lecz za to szybki; jeden z pierwowzorów małych krążowników „zwiadowczych” („skautów”). Zbudowany przez niemiecką stocznię Schichau w Gdańsku (mechanizmy zbudowane przez główny zakład Schichau w Elblągu). Budowę rozpoczęto faktycznie w 1899, a oficjalne położenie stępki nastąpiło 29 lutego 1900. Wodowany 2 sierpnia 1900, wszedł do służby we flocie rosyjskiej 3 maja 1901 (daty w kalendarzu juliańskim).
Po próbach odbiorczych „Nowik” przypłynął do Rosji na przełomie maja i czerwca 1902. We wrześniu tego samego roku został wysłany na Daleki Wschód, w skład Eskadry Oceanu Spokojnego. W grudniu dowództwo okrętu objął komandor por. Nikołaj Essen. Do swojej nowej bazy Port Artur „Nowik” dotarł w kwietniu 1903.
Podczas pierwszej fazy wojny japońsko-rosyjskiej, „Nowik” aktywnie uczestniczył w walkach z japońską flotą wokół Port Artur, począwszy od odpierania otwierającego wojnę nocnego ataku torpedowców japońskich 9 lutego 1904 (29 stycznia starego stylu). W bitwie z flotą japońską 9 lutego 1904 został lekko uszkodzony. 10 sierpnia 1904 uczestniczył w bitwie na Morzu Żółtym, gdzie został lekko uszkodzony (3 trafienia, 2 zabitych, 1 ranny). Jako jednemu z kilku okrętów rosyjskich udało mu się przerwać blokadę japońską, po czym, jako jedyny, dowódca „Nowika”, Maksimilian Schultz zdecydował się na samotną próbę przebicia do Władywostoku, zgodnie z pierwotnym planem. Obrał on kurs naokoło Wysp Japońskich, lecz 20 sierpnia został przechwycony przez japońskie krążowniki „Tsushima” i „Chitose” w okolicy portu Korsakow na Sachalinie. Uszkodzony w walce, musiał zawrócić do portu Korsakow, gdzie został zatopiony przez załogę. W toku boju doznał 5 trafień (w tym 3 podwodnych), zginęło 2 marynarzy i raniono 17.
Od 2 maja 1901 na „Nowiku” służył Polak Kazimierz Porębski, początkowo jako oficer torpedowo-minowy, a od 17 kwietnia 1904 do zniszczenia okrętu jako starszy oficer (zastępca dowódcy). Odznaczył się podczas walk okrętu z Japończykami i został uhonorowany przez cara m.in. złotą szablą „za dzielność”.
Pozostali członkowie załogi polskiego pochodzenia:
- Stefan Buraczek, miczman, pełnił obowiązki rewizora. W trakcie wojny rosyjsko-japońskiej odznaczony Orderem św. Stanisława III kl z mieczami i kokardą oraz Orderem św. Anny III kl z mieczami i kokardą.
- Aleksander Szejkowski, miczman, starszy oficer nawigacyjny. W trakcie wojny rosyjsko-japońskiej odznaczony Orderem św. Stanisława III kl z mieczami i kokardą, Orderem św. Włodzimierza IV kl z mieczami i kokardą oraz awansowany na stopień lejtnanta