Rejencja legnicka
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Rejencja legnicka (niem. Regierungsbezirk Liegnitz) – pruska jednostka administracyjna obejmująca zachodnią część prowincji Śląsk (w latach 1919-1938 i 1941–1945 prowincji Dolny Śląsk), powstała w 1815 i istniejąca do końca II wojny światowej. Rejencja była zwyczajowo nazywana „Śląskiem Dolnym” (Niederschlesien). Obejmowała zachodni kraniec Śląska i część Łużyc Górnych.
Rejencja legnicka objęła przede wszystkim zachodnią część Śląska przyłączonego do Królestwa Prus w wyniku wojen śląskich – państwo stanowe Carolath, księstwa legnickie, jaworskie i żagańskie oraz części księstw głogowskiego i świdnickiego. Tereny te podlegały od 1741 kamerze wojny i domen w Głogowie (od 1809 mieszczącej się w Legnicy). W 1820 i w 1825 przyłączono do rejencji legnickiej skrawki części Królestwa Saksonii nabyte przez Prusy w kongresie wiedeńskim – pruską część Łużyc Górnych. Siedzibą władz było miasto Legnica (Liegnitz), innymi znaczącymi miastami były Zgorzelec (Görlitz), Zielona Góra (Grünberg in Schlesien), Głogów (Glogau), Bolesławiec (Bunzlau), Hoyerswerda (od 1825) i Jelenia Góra (Hirschberg im Riesengebirge).
Rejencja legnicka powstała na mocy edyktu z 30 kwietnia 1815. Początkowo objęła powiaty
- Bunzlau (Bolesławiec)
- Freystadt in Niederschlesien (Kożuchów)
- Glogau (Głogów)
- Görlitz (Zgorzelec)
- Grünberg in Schlesien (Zielona Góra)
- Lauban (Lubań)
- Liegnitz (Legnica)
- Lüben (Lubin)
- Löwenberg (Lwówek Śląski)
- Goldberg Haynau (Złotoryja–Chojnów)
- Sagan (Żagań)
- Sprottau (Szprotawa)
Po zniesieniu rejencji dzierżoniowskiej w 1820 do rejencji legnickiej włączono powiaty:
- Bolkenhain (Bolków)
- Hirschberg im Riesengebirge (Jelenia Góra)
- Jauer (Jawor)
- Landeshut (Kamienna Góra)
- Schönau (Świerzawa)
- Rothenburg (Rózbork)
W 1825 do rejencji legnickiej włączono powiat Hoyerswerda należący wcześniej do Brandenburgii.
W latach 1873–1874 utworzono dwa powiaty miejskie (Stadtkreise) – Zgorzelec i Legnica.
Po I wojnie światowej rejencja pozostała w całości w granicach Niemiec. W 1919 rejencja weszła, obok rejencji wrocławskiej, w skład prowincji Dolny Śląsk. W latach 1920–1922 status miast wydzielonych otrzymały Głogów, Zielona Góra i Jelenia Góra.
1 października 1932:
- powiat Bolkenhain (Bolków) przyłączono do powiatu Landeshut (Kamienna Góra),
- powiat Jauer (Jawor) przyłączono do powiatu Liegnitz (Legnica),
- powiaty Goldberg-Haynau (Złotoryja–Chojnów) i Schönau (Świerzawa) połączono w powiat Goldberg (Złotoryja),
- powiat Sagan (Żagań) przyłączono do powiatu Sprottau (Szprotawa),
- powiat Freystadt in Schlesien (Kożuchów) przyłączono do powiatu Grünberg in Schlesien (Zielona Góra).
1 października 1933 przywrócono powiaty Freystadt in Niederschlesien (Kożuchów) i Jauer (Jawor) w poprzednich granicach.
1 października 1938 do rejencji legnickiej włączono powiat Fraustadt (Wschowa) ze zniesionej Marchii Granicznej Poznań – Prusy Zachodnie.