Wikipedysta:Grubel/Brudnopis
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Filip IV Habsburg (Felipe IV, ur. 8 kwietnia 1605 w Valladolid, zm. 17 września 1665 w Madrycie), król Hiszpanii i Portugalii (jako Filip III, Filipe III). Syn Filipa III i Małgorzaty. Na wzór ojca znaczną część władzy przekazał w ręce validos, spośród których największy wpływ na króla miał Gaspar de Guzmán, hrabia de Olivares, później diuk de Sanlúcar la Mayor (stąd zwany conde-duque, hrabia-diuk). Obaj w znacznie większym stopniu niż poprzednicy (tj. Filip III i Lerma) dbali o interes państwa, nie potrafili jednak przeciwstawić się klęskom, niepomyślnym zdarzeniom i skutkom własnych błędnych posunięć, które spadały na Hiszpanię przez ponad czterdzieści lat panowania króla (1621-1665). W efekcie podczas jego rządów dopełniła się tzw. dekadencja Hiszpanii – proces, który rozpoczął się już za rządów Filipa III. Ten czas to m.in. bunty poszczególnych prowincji Korony i zjednoczonych królestw: Katalonii i Aragonii (1640), Portugalii (utrata królestwa w 1640), Andaluzji (1641), Neapolu i Sycylii (1657), a także rosnący kryzys ekonomiczny spowodowany imperialną polityką Olivaresa, straty w Nowym Świecie na rzecz Anglii Cromwella (Jamajka 1655), wyczerpanie kraju wieloletnimi wojnami. Filip IV zakończył konflikty zbrojne z Niderlandami (pokój westfalski 1648) oraz Francją (pokój pirenejski 1659). Podobnie jak jego ojciec, słynął jako mecenas i przyjaciel malarzy (Velázquez) i pisarzy (Lope de Vega, Calderón).