Biffel african
From Wikipedia, the free encyclopedia
Tar il biffel african (Syncerus caffer) sa tracti d’in fitg grond represchentant da la famiglia dals bovids; el cumpara en vastas parts da l’Africa da l’Ost e dal Sid. Là abitescha el en regiuns da savanna avertas sco er en zonas fluvialas cuvertas cun guaud, e quai tant en la bassa sco er en planiras autas. Caracteristic per l’animal è sia statura robusta e las grondas cornas vieutas engiu che posan sin autas basas da corn situadas sin il frunt. Il sistem social dals biffels africans è cumplex e sa cumpona da scossas da vatgas parentadas cun lur animals giuvens – cun las qualas s’uneschan da temp en temp taurs –, da gruppas da taurs giuvens sco er da singuls individis masculins. Las scossas èn segnadas d’in cumportament dinamic en furma da spartiziuns e reuniuns permanentas. Ellas sa movan entaifer territoris d’acziun limitads en in ritmus annual che vegn dà avant da l’aura e da la purschida da nutriment. Ils taurs ch’accumpognan u flancheschan las scossas èn involvids regularmain en cumbats da dominanza per il privilegi da paregliaziun. Durant quests cumbats stauschan e pitgan ils adversaris in l’auter cunter il chau u il corp. Las vatgas partureschan normalmain in sulet animal giuven, il qual vegn tettà radund in onn fin in onn e mez. Da la generaziun giuvna restan las femellas per ordinari en la scossa, entant ch’ils mastgels la bandunan pli tard. Il nutriment cumpiglia surtut fains dirs, durant periodas da sitgira po la cumpart da plantas lomas però s’augmentar marcantamain. Tras quai enconuschan ils animals strategias da nutrir che sa differenzieschan da stagiun tar stagiun e da regiun tar regiun. Pervi d’ina epidemia da pesta bovina èn ils effectivs sa reducids marcantamain a la vieuta dal 19avel al 20avel tschientaner. Oz sa restrenscha la derasaziun dal biffel african per gronda part sin territoris da protecziun; l’animal vala però sco frequent e betg periclità. Descritta scientificamain è la spezia vegnida l’emprima giada il 1779.