కెనడా
ఉత్తర అమెరికా ఖండంలోని దేశం / From Wikipedia, the free encyclopedia
కెనడా ఉత్తర అమెరికా లోని అతి పెద్ద దేశం . ఈ దేశం పశ్చిమములోని అట్లాంటిక్ మహాసముద్రము నుండి పడమరలోని పసిఫిక్ మహాసముద్రము వరకి వ్యాపించి ఉత్తరములోని ఆర్కిటెక్ మహాసముద్రము లోపలకు కూడా వ్యాపించి ఉంది. ఇది విస్తీరణంలో ప్రపంచములోనే రెండవ అతి పెద్ద దేశం.[6] దక్షిణములో, వాయుమ్వంలో అమెరికా సంయుక్త రాష్ట్రాలతో ఉన్న ఉమ్మడి సరిహద్దు, ప్రపంచములోనే అతి పెద్దది.
Canada | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
నినాదం A Mari Usque Ad Mare (లాటిన్) "సముద్రం నుంచి సముద్రం వరకు " |
||||||
జాతీయగీతం "ఓ కెనడా" రాజగీతం గాడ్ సేవ్ ది క్వీన్ |
||||||
రాజధాని | అట్టావా 45°24′N 75°40′W | |||||
అతి పెద్ద నగరం | టోరంటో | |||||
అధికార భాషలు | ఆంగ్లం, ఫ్రెంచి | |||||
గుర్తింపు పొందిన ప్రాంతీయ భాషలు | ఇనుక్టిటుట్, Inuinnaqtun, క్రి, Dëne Sųłiné, Gwich’in, Inuvialuktun, Slavey, Tłįchǫ Yatiì[1] | |||||
జాతులు | 32.2% కెనడా జాతీయులు 21.0% ఆంగ్ల జాతీయులు 15.8% ఫ్రెంచ్ జాతీయులు 15.1% స్కాట్లాండ్ జాతీయులు 13.9% ఐర్లాండ్ జాతీయులు 10.2% జర్మన్లు 4.6% ఇటాలియన్లు 4.0% దక్షిణ ఆసియా జాతీయులు 3.9% చైనీయులు 3.9% ఉక్రైనియన్లు 3.8% Aboriginal 3.3% Dutch 3.2% Polish[2] |
|||||
ప్రజానామము | కెనడియన్లు | |||||
ప్రభుత్వం | సార్వభౌమిక పార్లమెంటరీ ప్రజాస్వామ్యం, రాజ్యాంగబద్దమైన రాచరికము[3] | |||||
కెనడియన్ కాన్ఫెడెరేషన్ | ||||||
- | British North America Acts | July 1, 1867 | ||||
- | Statute of Westminster | December 11, 1931 | ||||
- | Canada Act | April 17, 1982 | ||||
- | జలాలు (%) | 8.92 (891,163 km²/344,080 mi²) | ||||
జనాభా | ||||||
- | 2006 జన గణన | 31,241,030[4] | ||||
జీడీపీ (PPP) | 2008 అంచనా | |||||
- | మొత్తం | $1.300 trillion[5] (14th) | ||||
- | తలసరి | $39,098[5] (13th) | ||||
జీడీపీ (nominal) | 2008 అంచనా | |||||
- | మొత్తం | $1.499 trillion[5] (9th) | ||||
- | తలసరి | $45,085[5] (18th) | ||||
జినీ? | 32.1 (2005)[6] | |||||
మా.సూ (హెచ్.డి.ఐ) (2007) | 0.966[7] (very high) (4th) | |||||
కరెన్సీ | Dollar ($) (CAD ) |
|||||
కాలాంశం | (UTC−3.5 to −8) | |||||
- | వేసవి (DST) | (UTC−2.5 to −7) | ||||
ఇంటర్నెట్ డొమైన్ కోడ్ | .ca | |||||
కాలింగ్ కోడ్ | ++1 |
కెనడా భూభాగములో అనేక రకాల ఆదిమవాసి ప్రజలు వేలాది సంవత్సరాలుగా నివసించేవారు. 15వ శతాబ్దము చివరి భాగము మొదలుకుని, బ్రిటిష్, ఫ్రెంచ్ వారు సాహస యాత్రలు నిర్వహించి, తరువాత అట్లాంటిక్ తీరములో స్థిరపడ్డారు. ఏడు సంవత్సరాల యుద్ధం అనంతరం 1763లో ఫ్రాన్స్, ఉత్తర అమెరికా లోని వారు ఆక్రమించిన ప్రదేశాలలో దాదాపు అన్నిటినీ వదులుకుంది. 1867లో మూడు బ్రిటిష్ ఉత్తర అమెరికాల కాలనీలని కలిపి ఒక కాన్ఫేడేరేషన్గా ఏర్పడి, నాలుగు సంస్థానాలను కలిగి ఉన్న ఫెడరల్ డోమినియన్గా కెనడా ఏర్పాటయింది.[8][9][10] ఈ ప్రక్రియ వలన సంస్థానాలు, భూభాగాలకు క్రమేపీ విస్తరిస్తూ, యునైటెడ్ కింగ్డం నుండి స్వయంప్రతిపత్తిని పెంచుకోవటం జరిగింది. విస్తరిస్తున్న స్వయంప్రతిపత్తికి 1931 నాటి స్టాచ్యూ ఆఫ్ వెస్ట్ మినిస్టర్ నిదర్శనముగా నిలిచి 1982లో కెనడా యాక్ట్తో ఒక కొలిక్కి వచ్చింది. దీని ద్వారా బ్రిటిష్ శాసన సభ పై చట్టపరంగా ఆధార పడవలసిన అవసరాల యొక్క అవశేషాలు కూడా తెంపివేయబడ్డాయి.
పది సంస్థానాలు మూడు భూభాగాలు కలిగిన ఒక సమాఖ్య కెనడా, శాసన సభతో కలిగిన ఒక ప్రజాస్వామ్యం, రాజ్యాంగ ప్రకారం ఎలిజాబెత్ రాణి II దేశ అధిపతిగా ఉన్న ఒక రాజ్యాంగ రాజ్యరికం. ఇది ఒక ద్విభాషా, బహుసంస్కృతులు కలిగిన దేశం. ఆంగ్లం, ఫ్రెంచ్ సమాఖ్య స్థాయిలోనూ, న్యూ బృన్స్ విక్ప్రావిన్స్ లోనూ అధికార భాషలుగా ఉన్నాయి. కెనడా ప్రపంచంలోనే బాగా అభివృద్ధి చెందిన దేశాల్లో ఒకటి. కెనడా యొక్క బహుముఖ ఆర్థిక విధానము దాని యొక్క అపారమైన సహజ వనరులు మీదనూ, వర్తకము పైననూ, ముఖ్యంగా యునైటెడ్ స్టేట్స్ తో వాణిజ్యము మీద ఆధారపడివున్నది. యునైటెడ్ స్టేట్స్ తో కెనడాకు దీర్ఘకాల సంకీర్ణ సంబంధం ఉంది. కెనడా G8, G20, NATO, ఆర్గనైసేషన్ ఫర్ ఎకనామిక్ కో-ఆపరేషన్ అండ్ డెవలప్మెంట్, WTO, కామన్వెల్త్ అఫ్ నేషన్స్, ఆర్గనైసేషన్ ఇంటర్నేషనల్ డి లా ఫ్రాంకో ఫోనీ, OAS, APEC, యునైటెడ్ నేషన్స్ సంస్థలలో సభ్యత్వం కలిగి ఉంది.