ჰელიუმი
From Wikipedia, the free encyclopedia
ჰელიუმი (He) — უფერე, უშურე, უგემე, ვამუმაწამალარი, ინერტული ქიმიური ელემენტი რე პერიოდული სისტემაშ თ.ჯ. ინერტული ანუ ჯგირი აირეფიშ ერკებულს დო თიში ატომური რიცხუ რე 2. ჰელიუმი მართა პერიოდიშ მაბრუო ბუნაშ თარ გიმენბუნაშა მიშმურს დო ინერტული აირეფიშ ბუნაშ ოდუდეს იდვალუაფუ. ჰელიუმიშ ფუნაფაშ დო წირადუაშ ტემპერატურეფი არძაშე დაბალი რე შხვა ჩინებულ ელემენტეფს შქას დო თინა ორთაშობურ დგომარობას აირიშ (გაზიშ) სახეთ მუთმოფხვადჷნა (ექსტრემალური პიჯალეფიშ მოხ). უკაჭული ღვანდი ჰელიუმიშ CAS-იშ რეგისტრაციაშ ნომერი რე: 7440-59-7.
ჰელიუმი / Helium (He) | |
---|---|
ელემენტიშ რანწკი ნომერი | 2 |
უკაჭული ნიფთიარობაშ ვიზუალური ეჭარუა | |
ატომიშ მუშობურობეფი | |
ატომური მასა (მოლური მასა) | 4,002602 მ. ა. ე. (გ/მოლი) |
ატომიშ რადიუსი | (31)[1] პმ |
იონიზაციაშ ენერგია (მაართა ელექტრონი) | 2361,3(24,47) კჯ/მოლი (ევ) |
ელექტრონული კონფიგურაცია | 1s2 |
ქიმიური მუშობურობეფი | |
კოვალენტური რადიუსი | 28[1] პმ |
იონური რადიუსი | 93[1] პმ |
ელექტროვარყოფუობა (პოლინგიშ მეჯინათ) | 4,5 |
ელექტროდული პოტენციალი | 0 |
ღანჯებაშ ხარისხი | 0 |
უკაჭული ნიფთიარობეფიშ თერმოდინამიკური მუშობურობეფი | |
ნიფთიარობაშ სიგვაგვე | 0,147 ( -270 °C) 0,00017846 (+20 °C) გ/სმ³ |
ომანგე ტიბუნტირაფა | 20,79 ჯ/(კ·მოლი) |
ტიბუმიკოშქუმალუობა | (300 K) 0.1513 ვტ/(მ·კ) |
წირადუაშ ტემპერატურა | (2.5 მპა წნევაშ ბორჯის) 0.95 K , −272.20 °C, −457.96 °F კ |
წირადუაშ სიტიბა | 0.0138 კჯ/მოლი |
ფუნაფაშ ტემპერატურა | 4.22 K , −268.93 °C, −452.07 °F კ |
აორქებაშ სიტიბა | 0.0829 კჯ/მოლი |
მოლური ნტირა | 31,8 სმ³/მოლი |
უკაჭული ნიფთიარობაშ კრისტალური მესერი | |
მესერიშ სტრუქტურა | ჰექსაგონალური |
მესერიშ პერიოდი | 3,570 Å |
გომანგაფა | 1,633 |
დებაიშ ტემპერატურა | 0 კ |
He | 2 |
4,0026 | |
1s2 | |
ჰელიუმი |
ჰელიუმი მაჟირა არძაშე გოფაჩილი ელემენტი რე ოქიანუს დო თაშნეშე სილექინათ მაჟირა რე პერიოდულ რცხილს. თეხანურ ოქიანუს დახე ედომუშამი ახალი ჰელიუმი წჷმიქიმინუ მურიცხეფს წყარბადიშ ატომიშ ფერეგუათ. დიხაუჩას ჰელიუმი წჷმიქიმინუ ალაზჷმაფათ მონკა ელემენტეფიშ დორცუაფაშ შედეგო. ზიტყვე ჰელიუმს ღებულენა ორთაშობურ აირშე დაბალტემპერატურული დორცუაფაშ პროცესით - თაშ ჯოხოდვალირი ფრაქციული მორთაფაშ მეთოდით (ქძ. ფრაქციული დისტილაცია სტატიას დისტილაცია).