Πολύ Μεγάλο Τηλεσκόπιο
τηλεσκόπιο στην έρημο Ατακάμα της Χιλής / From Wikipedia, the free encyclopedia
Το Πολύ Μεγάλο Τηλεσκόπιο (ΠΜΤ, αγγλικά: Very Large Telescope, VLT) είναι μία εγκατάσταση από τηλεσκόπια που ελέγχονται από το Ευρωπαϊκό Νότιο Αστεροσκοπείο στο όρος Παρανάλ στην έρημο Ατακάμα της βόρειας Χιλής. Το ΠΜΤ αποτελείται από τέσσερα επιμέρους τηλεσκόπια, το καθένα με κάτοπτρο διαμέτρου 8,2 μέτρων, τα οποία γενικά χρησιμοποιούνται χωριστά, αλλά μπορούν να χρησιμοποιηθούν μαζί για να επιτευχθεί πολύ υψηλή γωνιακή ανάλυση.[1] Τα τέσσερα χωριστά οπτικά τηλεσκόπια είναι γνωστά ως Antu, Kueyen, Melipal και Yepun, τα οποία αποτελούν όλα όρους για αστρονομικά αντικείμενα στη γλώσσα Μαπούτσε. Τα τηλεσκόπια διαμορφώνουν μια συστοιχία, η οποία συμπληρώνεται από τέσσερα κινητά βοηθητικά τηλεσκόπια διαφράγματος 1,8 μέτρων.[2]
Το ΠΜΤ λειτουργεί σε ορατά και υπέρυθρα μήκη κύματος. Κάθε επιμέρους τηλεσκόπιο μπορεί να ανιχνεύσει αντικείμενα περίπου τέσσερα δισεκατομμύρια φορές πιο αμυδρά από αυτά που μπορεί να εντοπιστούν με γυμνό μάτι, και όταν όλα τα τηλεσκόπια συνδυάζονται η εγκατάσταση μπορεί να επιτύχει γωνιακή ανάλυση περίπου 0,001 δευτερόλεπτα του τόξου. Σε λειτουργία ενός τηλεσκοπίου η γωνιακή ανάλυση είναι περίπου 0,05 δευτερόλεπτα του τόξου.[3]
Το ΠΜΤ είναι η πιο παραγωγική εγκατάσταση επί του εδάφους για την αστρονομία, με μόνο το Διαστημικό τηλεσκόπιο Χαμπλ να παράγει περισσότερες επιστημονικές εργασίες μεταξύ εγκαταστάσεων που λειτουργούν σε ορατά μήκη κύματος.[4] Μεταξύ των πρωτοποριακών παρατηρήσεων που έχουν πραγματοποιηθεί χρησιμοποιώντας το ΠΜΤ περιλαμβάνονται η πρώτη άμεση εικόνα ενός εξωπλανήτη, η παρακολούθηση επιμέρους αστέρων καθώς κινούνται γύρω από την υπερμεγέθη μαύρη τρύπα στο κέντρο του Γαλαξία μας και οι παρατηρήσεις του φωτός από την πιο μακρινή έκλαμψη ακτίνων γ που είναι γνωστή.[5]