Enpresa-sorrera
From Wikipedia, the free encyclopedia
Enpresa bat sortzea ekoizpen faktore batzuk nortasun juridiko baten pean biltzeko jarduera da, merkatuan ondasun edo zerbitzuak etekin ekonomikoen truke eskaintzeko.
Kontzeptu oso erlazionatua ekintzailetza da. Enpresak sortzeko orrialde honek enpresa bat sortzeko ekintza juridikoa (negozio bat sortzea, negozio bat irekitzea, enpresa bat sortzea, enpresa bat eratzea eta ekimena) eta horretarako dauden laguntzak ditu ardatz. Ekintzailetzak zerikusi handiagoa du sortutako enpresa kudeatzearekin eta aurrera egitea lortzearekin.
Enpresa asko lehenago beste enpresarik ez zuen pertsonak sortzen ditu. Halaber, enpresa bat duen pertsona batek beste bat sor dezake, lehenengoari eutsiz, edo, Merkataritza Erregistroan, lehen enpresa iraungitzea eska dezake, eta enpresa berriarekin bakarrik lan egin. Era berean, enpresek beste enpresa batzuk sor ditzakete, helburu zilegiekin (negozio-lerro berriak irekitzea, jarduerak bereiztea...) edo ez-zilegiekin (betebeharrak saihestea, zergetik ihes egiteko...). Ikus Sasienpresa.
Enpresa bat pertsona juridiko bat da, hasieratik hainbat modalitate har ditzakeena (langile autonomoa, erantzukizun mugatuko sozietatea, sozietate anonimoa, ondasun-erkidegoa...), enpresaburuaren egokitasunaren (enpresa sortzen duen pertsona), negozio-motaren eta aplikatu beharreko araudiaren arabera. Legeria oso aldakorra da alderdi horretan, herrialdearen arabera; enpresaren bizitzan, modalitatea aldatzeko aukera ematen du. Espainiako estatuan, 17 modalitate zeuden 2021eko otsailean[1].
Enpresak sortzea magnitude ekonomiko gisa aipatzen denean, barne-produktu gordinaren (BPG) edo inflazioaren maila berean, lurralde batean aldi batean sortutako enpresen kopurua adierazten da. Kopuru horren igoera, aurreko urteko aldi berarekin alderatuta, hazkunde ekonomikoaren adierazletzat hartzen da[2], eta alderantziz, haren gutxitzearen adierazle edo atzeraldi gisa[3].