Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев
Қазақстанның мемлекеттік және саяси қайраткері, Қазақстанның тұңғыш президенті (1990—2019) / From Wikipedia, the free encyclopedia
Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев (6 шілде 1940 жыл, Шамалған ауылы, Алматы облысы) — кеңестік және қазақстандық саясаткер, мемлекеттік қайраткер, Қазақстан Республикасының бірінші президенті (1991–2019) және Қазақ Кеңестік Социалистік Республикасының соңғы басшысы (1989–1991).
Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Назарбаев, 2021 жыл | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Лауазымы | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
24 сәуір 1990 — 20 наурыз 2019 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ізашары | лауазымы құрылған | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ізбасары | Қасым-Жомарт Кемелұлы Тоқаев | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
24 сәуір 1990 — 24 желтоқсан 1991 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ізашары | лауазымы ұйымдастырылған | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ізбасары | лауазым ыдыратылған, Қазақстан Республикасының Президенті ретінде өзі | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
22 ақпан — 24 сәуір 1990 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ізашары | Мақтай Сағдиев | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ізбасары | Ерік Асанбаев | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
22 маусым 1989 — 28 тамыз 1991 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ізашары | Геннадий Колбин | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ізбасары | лауазымы ыдыратылған | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
22 наурыз 1984 — 27 шілде 1989 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ізашары | Бәйкен Әшімов | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ізбасары | Ұзақбай Қараманов | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
20 мамыр 2006 — 5 қазан 2007 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ізашары | Владимир Путин | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ізбасары | Құрманбек Бәкиев | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1 қаңтар 2015 — 31 желтоқсан 2015 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ізашары | Александр Лукашенко | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ізбасары | Алмазбек Атамбаев | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Өмірбаяны | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Партиясы | 1. КОКП (1962–1991) Партиясыз (1991–1999) 2. Аманат (1999 бері) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Білімі | 1. Днепродзержинск техникалық училищесі (1960) 2. Әбілқас Сағынов атындағы Қарағанды техникалық университеті (1964-1965) 3. Қарағанды металлургиялық комбинаты жанындағы зауыт-техникалық колледжі (1967) 4. КОКП ОК жанындағы сырттай оқитын Жоғары партия мектебі | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Азаматтығы | КСРО Қазақстан | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Дүниеге келуі | 6 шілде 1940 (1940-07-06) (83 жас) Шамалған ауылы, Қаскелең ауданы, Алматы облысы, Қазақ КСР | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Әкесі | Әбіш Назарбаев | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Анасы | Әлжан Назарбаева | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Жұбайы | 1. Сара Алпысқызы 2. Әсел Тілектесқызы Құрманбаева (Исабаева)[1] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Балалары | 1-некеден Дариға (1963) Динара (1967) Әлия (1980) 2-некеден Тауман (2005) Байкен (2008)[1] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Сайты | nazarbayev.kz/kk | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Әскери қызметі | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Қызмет еткен жылдары | 1991—2019 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Әскер түрі | Қазақстан Қарулы Күштері | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Атағы | Жоғарғы қолбасшы | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Қолтаңбасы | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Марапаттары |
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев Ортаққорда | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
өңдеу |
2010 жылдан бері 2023 жылға дейін Қазақстан Республикасы Тұңғыш президенті — Елбасы ресми мәртебесіне ие болды.[2][3]
Бұрын Назарбаев Қазақстан Конституциялық Кеңесінің мүшесі (2019–2023), Нұр Отан ХДП төрағасы (2007–2022), Қазақстан халқы ассамблеясының төрағасы (1995–2021), Қазақстан Қауіпсіздік кеңесінің төрағасы (1991–2022) лауазымдарының иесі болған. Қазақстан тәуелсіздігіне және өзінің президенттігіне дейін Нұрсұлтан Назарбаев Қазақ КСР Министрлер кеңесінің төрағасы (1984–1989), КОКП ОК мүшесі (1986–1991), КОКП ОК Саяси бюро мүшесі (1990–1991), Қазақстан КП ОК хатшысы (1974–1984), Қазақстан КП ОК бірінші хатшысы (1989–1991), КСРО Жоғарғы Кеңесінің 10–11-шақырылымының Солтүстік Қазақстан облысынан депутаты (1979–1989), КСРО халық депутаты (1989–1991), Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесінің төрағасы (1990), Қазақ КСР президенті (1990–1991).
Назарбаевтың президенттігін саясаттанушылар және бақылаушылар жеке басына табынуы бар,[4][5] авторитарлық,[6][7] непотистік[8] диктатура[9][10] етіп сипаттайды.