Adyton
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Adyton (stgr. ἄδυτον "niedostępny") – miejsce święte, ukryta część starożytnego sanktuarium, świątyni, gaju świętego lub groty, do której dostęp mieli wyłącznie kapłani i osoby wybrane[1]. Przechowywano w nim najcenniejsze świętości (cudowne wizerunki, relikwie)[2]. Zwykle mieściło też kultowy posąg bóstwa, a czasami było miejscem wyroczni. Adyton zazwyczaj mieścił się w tylnej części naosu[2].
W niektórych świątyniach Apollina adyton był wydzieloną częścią celli z posągiem bóstwa, często o obniżonej podłodze (jak w arkadyjskim Bassaj) i zawierający obiekty sakralne. Rzadziej był kryptą podświątynną mieszczącą wyrocznię (jak w małoazjatyckim Klaros). W najsłynniejszej świątyni Apollina w Delfach w adytonie znajdował się omfalos, złoty posąg bóstwa, święty laur, grobowiec Dionizosa i ustawiony nad wieszczą szczeliną trójnóg, na którym zasiadała Pytia[3].