Yeşil Burun Adaları
Batı Afrika'da bulunan bir ada devleti / From Wikipedia, the free encyclopedia
Yeşil Burun Adaları[4] (Portekizce: Cabo Verde, Portekizce telaffuz: [kabu ˈveɾdɨ]), Kabo Verde,[5][6] Cabo Verde,[7] Yeşil Burun, resmî adıyla Yeşil Burun Cumhuriyeti, orta Atlas Okyanusu’nda, Senegal ve Moritanya açıklarında bulunan bir Afrika ülkesidir. 10 volkanik ada ve 8 adacıktan oluşan bir takımada olan ülkenin yüzölçümü 4.033 km²'dir.[8] En büyük üç ada Santiago, Santo Antao ve Boa Vista'dır. Başkenti Santiago adasındaki Praia'dır. Adalar Afrika anakarasının en batı noktası Cap-Vert'in 600 ila 850 km açıklarında yer alır. Yeşil Burun adaları; Azorlar, Kanarya Adaları, Madeira ve Selvagens Adaları ile birlikte Makaronezya ekolojik bölgesini oluşturur.
Yeşil Burun Adaları (ya da Kabo Verde) República de Cabo Verde (Portekizce) Repúblika di Kabu Verdi (Yeşil Burun Kreolü) Yeşil Burun Cumhuriyeti (ya da Kabo Verde Cumhuriyeti) | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Başkent ve en büyük şehir | Praia | ||||||
Resmî dil(ler) | Portekizce, | ||||||
Tanınan bölgesel dil(ler) | Cabo Verde Kreolü | ||||||
Hükûmet | Üniter yarı başkanlık sistemli cumhuriyet | ||||||
| |||||||
| |||||||
• Su (%) | - | ||||||
Nüfus | |||||||
• 2021 Resmî tahminî | 483.628 (172..) | ||||||
• Yoğunluk | 123,7/km2 (89.) | ||||||
GSYİH (SAGP) | 2020 tahminî | ||||||
• Toplam | 3,887 milyar $ (166.) | ||||||
• Kişi başına | 6.980 $[1] (122..) | ||||||
GSYİH (nominal) | 2020 tahminî | ||||||
• Toplam | 1,870 milyar $ (171.) | ||||||
• Kişi başına | 3.358 $[1] (120.) | ||||||
Gini (2008) | 47.2[2] yüksek | ||||||
İGE (2019) | 0.665[3] orta · 126. | ||||||
Para birimi | Yeşil Burun Adaları eskudosu (CVE) | ||||||
Zaman dilimi | UTC-1 (CVT) | ||||||
Telefon kodu | 238 | ||||||
İnternet alan adı | .cv | ||||||
|
15. yüzyılda Portekizli kaşifler sömürgeleştirene kadar Yeşil Burun takımadalarında insan yaşamı bulunmuyordu. Yeşil Burun tropikal kuşaktaki en eski Avrupalı sömürgedir. 16. ve 17. yüzyıllarda konumu nedeniyle Atlantik köle ticaretinin odağı oldu ve tüccar ve korsanların uğrak noktası haline geldi. Bu durum adalara ekonomik refah getirdi. Köle ticaretinin durulmasıyla 19. yüzyılda eski zenginliğini kaybetti ve halkın çoğu adaları terk etti. Ancak Yeşil Burun önemli deniz güzergâhları için kullanışlı bir durak noktası ve ticaret merkezi olma özelliğiyle yavaş bir ekonomik toparlanma sürecine girdi. 1951'de Portekiz adalardaki hükmünü korumak amacıyla sömürgenin statüsünü "denizaşırı il"e çevirse de bağımsızlık hareketi güçlenmeye devam etti. 1975'te bağımsızlık kazanıldı.
1990'lardan beri Yeşil Burun temsilî demokrasiyi kesintisiz bir biçimde işletmeyi başarmıştır, Afrika'nın en gelişmiş ve demokratik ülkelerinden biridir. Doğal kaynakları bulunmayan ülkenin ekonomisi hizmet sektörü, turizm ve yabancı yatırımlara dayanır. Yaklaşık 550.000 kişiden oluşan Yeşil Burun halkı Afrika ve Avrupa halklarının kaynaşmasıyla meydana gelmiştir ve çoğunlukla Katolik'tir. Tüm dünyaya yayılmış olan Yeşil Burunlu diasporasının nüfusu ülke nüfusundan fazladır. Yeşil Burun Afrika Birliği üyesidir.