Hàrtmànnswillerkopf
From Wikipedia, the free encyclopedia
Dr Hàrtmànnswillerkopf [ˈhɑrtmɑnsˌviːlr̩ˌkʰɔp͡f](info) (äfter ohna Àkzant Hartmannswillerkopf gschrììwa; frànzeesch àui Vieil Armand [vjɛj‿aʁ.mɑ̃](info), hoochdiitsch Hartmannsweilerkopf odd’r Hartmannsweiler Kopf[1] [ˈhaʁtmansˌvaɪ̯lɐˌkɔp͡f](info)) ìsch a 957 Meeter hooch Bargkuppa ìn da Süüdvogeesa ìm Owerelsàss, nooch da Orta Hàrtmànnswiller und Barrwiller.[2]
Hartmannswillerkopf | ||
---|---|---|
dr Hartmànnswillerkopf vum Oschta har gsah | ||
Hechi | 957 m | |
Lag | Owerelsàss, Frànkrììch | |
Gebirg | Vogesen | |
Geografischi Lag | 47° 51′ 40″ N, 7° 9′ 40″ O47.8611111111117.1611111111111957 | |
|
f
Dialäkt: Mìlhüüserdiitsch |
Uff’m Hàrtmànnswillerkopf schteht a Nàzionààldänkmool, fìr d’ Gschtoorwana vum Äärschta Waltkriag eehra. Naamlig lììgt dr Hàrtmànnswillerkopf zwìscha Dànn un Sanna, wu d’ Trännungsliina zwìscha da diitscha un da frànzeescha Truppa gloffa hàt. Baida Àrmee hann àlso schtàrk um àm Barg kampft — bii dr Schlàcht àm Hàrtmànnswillerkopf ànna 1915/16 sìnn äbba 30.000 Litt gschtoorwa.[3] Waagadam wìrd dr Barg àui „Mänschafrasser“ gnännt.[4][5][6][7][8] Dr Nàzionààldankmool ìsch zitter 2023 Tail vum UNESCO-Wältäärwa.[9]
Zem 100. Joohrestààg vum Kriagsààfàng sìnn dr diitscha un frànzeescha Schtààtsowerhaipter Joachim Gauck un François Hollande uff’m Hàrtmànnswillerkopf kumma. Sa hann sìch doo umàrmt —àls Sümbool fìr d’ diitsch-frànzeescha Verseehnung— un hann zamma dr Grundschtai vum äärscht diitsch-frànzeescha Waltkriagsmüsee gsätzt.[10] Ìm Nowamber 2017 ìsch s’ Waltkriagmüsee dur d’ Schtààtsowwerhaipter Emmanuel Macron un Frank-Walter Steinmeier iigwäijt worra.[11][12][13]
Uff dr Websitta vum Müsee känna m’r unteràndrem d’ Gschìcht vum Hàrtmànnswillerkopf un Briafa vu Soldààta laasa.[14]