Mustafa Kemal Atatürk
From Wikipedia, the free encyclopedia
Dr Mustafa Kemal Pascha, syt 1934 Atatürk (osmanisch مصطفى كمال پاشا Muṣṭafâ Kemâl Paşa; * 1881 z Selânik, hite Thessaloniki; † 10. Novämber 1938 z Istanbul), isch dr Grinder vu dr modärne Republik Tirkei gsii un un dr erscht Bresidänt vu dr Republik, wu noch em Erschte Wältchrieg us em Osmanische Rych fiirigangen isch.
Syy Verdienscht as Offizier bi dr Verdaidigung vu dr Halbinsle Gallipoli 1915 gege alliierti Druppe, wu d Dardanelle unter Kontroll hän welle bringe, dr Abwehrkampf ab 1921 gege d Grieche, wu no Anatolie fiiridrunge sin un dr Offensivchrieg gege Armenie im Oschten[1][2] hän e zur Symbolfigur vum tirkische Sälbschtbhauptigswille un em Nationalbewusstsyy wäre loo. As Machtbolitiker, wu d Modärnisierig vu syym Land no weschtligem Vorbild fiiridribe het, het er mit dr Abschaffig vum Sultanat un em Kalifat un mit große gsellschaftlige Reforme ne Staatstypus gschaffe, wu in däre Form aimolig isch. Dodruf gehn di personekultartig Verehrig zruck, wun em in dr Tirkei bis hite entgege brocht wird un dass dr Name „Atatürk“ (Vater vu dr Tirke), wun eme anne 1934 vum tirkische Barlemänt verlihe woren isch, bis hite brucht wird, drotz ass syy Wirke hite au zem Dail kritisch gsähne wird.