Echipto
From Wikipedia, the free encyclopedia
A Republica Arabe d'Echipto (arabe: مصر Misr) ye un país a lo nord-este d'Africa, anque incluye a peninsula d'o Sinai, que fesablement habría d'estar considerada parti d'Asia. A mayoría d'a población d'o país s'asienta a lo largo d'o río Nilo y la mayor parti d'a suya superficie la forma o disierto d'o Sahara estando cuasi toda deshabitada.
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla. |
Republica Arabe d'Echipto جمهوريّة مصرالعربيّة Chumhūriyyat Misr al-`Arabiyya | |||||
| |||||
Lema nacional: Silencio y pacencia, libertat, socialismo y unidat ¹ | |||||
Himno nacional: Bilady, Bilady, Bilady | |||||
Capital • Población • Coordenatas |
O Caire[1] 15,2 millons 30°5′ N 31°25′ E | ||||
Mayor ciudat | O Caire | ||||
Idiomas oficials | Arabe | ||||
Forma de gubierno President Vicepresident Primer ministro |
Republica Abdel Fattah el-Sisi - Moustafa Madbouly | ||||
Independencia parcial • Reconoixita |
D'o Reino Uniu 28 de febrero de 1922 | ||||
Superficie • Total • % augua Mugas Costas |
Posición 29º 1.001.449 (UN 2007) km² 0,6% 2.689 km 2.450 km | ||||
Población • Total • Densidat |
Posición 14º 100.388.073 2019 100.24 hab/km² | ||||
PIB (PPA) • Total (2005) • PIB per capita |
Posición 32º US$ 302.803 millons US$ 4.282 | ||||
Moneda | Libra (EGP ) | ||||
Chentilicio | Echipciano/a[2] u echipcio/a[2] | ||||
Zona horaria • en Verano |
EET (UTC+2) EEST (UTC+3) | ||||
Dominio d'Internet | .eg | ||||
Codigo telefonico | +20 | ||||
Prefixo radiofonico | 6AA-6BZ, SSA-SSM, SUA-SUZ | ||||
Codigo ISO | 818 / EGY / EG | ||||
Miembro de: Liga Arabe, ONU, UA | |||||
¹ No verificato. |
Ye un país que muga a l'este con Palestina y con Israel, a o sud con Sudán y a l'ueste con Libia. Antiparte, muga a o norte con a mar Mediterrania y a l'este con a mar Roya. A peninsula d'o Sinai, a o canto d'a mar Roya, muga a l'este con o golfo d'Aqaba y a l'ueste con a golfo de Suez. D'iste zaguer golfo marcha enta o norte a canal de Suez, una vía de transporte maritimo que ubrió a fins d'o sieglo XIX Ferdinand de Lesseps, dica plegar a la mar Mediterrania.
A suya población ye de 88,924,000 habitants (estimación de 2015) en una superficie d'1.001.450 km², con una densidat de población de 84 hab/km². A suya capital ye O Caire (القاهرة), con bels 15,2 millons d'habitants. Atras ciudaz d'importancia por a suya población son Aleixandría, en o delta de Nilo, y Gizeh, que fa parte de l'aria metropolitana d'o Caire. A luenga oficial d'o país ye l'arabe, estando l'arabe echipcio o dialecto emplegato por a mayor parti d'a población echipciana. A moneda ye a libra echipciana. Politicament, Echipto ye actualment una republica de tipo presidencialista, estando actualment en o pueto de president o Abdel Fattah el-Sisi y estando de primer ministro Ibrahim Mahlab. Echipto fa parte d'a Liga Arabe, de l'Organización d'as Nacions Unidas y d'a Unión Africana, y en o mundo arabe ye considerato como o suyo prencipal foco politico y cultural.
A relichión d'a mayor parte d'a suya población ye o islamismo, encara que tamién contina en o país una chicota minoría que practica o cristianismo, os coptos, en a Ilesia Ortodoxa Copta (y una minoría aintro d'ista minoría en a Ilesia Catolica Copta).
Echipto ye uno d'os puestos a on naixió l'actual civilización occidental, estando l'Antigo Echipto uno d'os puestos clau de l'Antigüedat. O país continó estando un país de muita importancia en atros momentos historicos, y una crucillata de civilizacions a on confluyen influencias de l'Africa subsahariana, d'o Islam y d'Europa. Como consecuencia d'o suyo pasato historico, Echipto tien a-saber-los molimentos, destacando por as suyas piramides, encara que bi ha tamién destacados representants d'o Arte islamico, amás de cuantos molimentos d'Arte echipciano y tamién d'Arte griego y d'Arte bizantín. Cal destacar a val d'os Reis, a piramide de Gizeh u o monesterio de Santa Caterina d'o Mont Sinai.