Египеталъул мацӀ
From Wikipedia, the free encyclopedia
Египеталъул мацІ (егип. r n km.t, ˈraʔ n̩ˈku.mat)[1][11] ккола НекIсияб Египеталъул мацІлъун, жибги Афроазиялъул мацІазул хъизаналъул гІаркьеллъун кколеб. Заманалъул рахъалъ жибги цІакъ гІемераб мехалъ хІалтІизабураб, Египеталъул Басрияб мацІалъул этапалдаса байбихьун (4-б аз. н. з. щ., Египеталъул Басрияб ханлъи), шумер мацІгун цадахъ тІоцебе хъвай-хъвагІи хІалтІизабизе байбихьарабги мацІ ккола Египеталъул мацІ. Гьелъул тІоцересел хъвай-хъвагІиязул заман чІезабун буго 2690 с. н. щ., ва гьеб хІужжаялъ Египеталъул мацІ чІезабула дунялалъул бищун цебесею хъвай-хъвагІи бугеб мацІлъун, шумер мацІгун цадахъ.[12]
Египеталъул мацІ | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
ϯⲙⲉⲧⲣⲉⲙⲛ̀ⲭⲏⲙⲓ (Копт) | |||||||
Абулеб куц | ˈraʔ n̩ˈku.mat | ||||||
Регион | Жиндир заманалда НекІсияб Египет ва Нубиялъул цо бутІа; (хасго Нубиялъул пачахІлъиялъул заманалда);[2] гьанже цохІо Къагьиралъул цо-цо бутІабазда [3] ва ТІасияб Египеталъул чанго рослуъ[4][5][6] | ||||||
Этниклъи | НекІсиял египтянал, Коптал | ||||||
Эра | Н. Щ. VI азарсонил ахир — XIX гІасру (Копт мацІ хвейгун); жеги хІалтІизабула литургияб мацІ хІисабалда Копт килисаялда, мацІалда кІалъала кІиго копт хъизан[3] | ||||||
ЧӀагогьи | МацІ цІигьабиялъе хІал бихьизе байбихьун буго XIX гІасруялдаса[7] | ||||||
Афро-азиатиял
| |||||||
Диалектал | |||||||
гьиероглифал, курсив гьиероглифал, гьиератика, демотика ва Копт (хадусеб заманалда, цо-цо, гІараб хъвай-хъвагІи хІукуматалъулаб тармажаялда ва латин хъвай-хъвагІи гІелмияб транслитерациялдаги чанго къамусалдаги[10]) | |||||||
МацӀалъул кодал | |||||||
ISO 639-2 | egy (also cop for Coptic) | ||||||
ISO 639-3 | egy (also cop for Coptic) | ||||||
Glottolog | egyp1246 | ||||||
Linguasphere | 11-AAA-a |
Египеталъул мацІалъул классикаияб этаплъун рикІкІуна гьоркьохъеб мацІ, жибги рахьдал мацІлъун лъугьараб Египеталъул Гьоркьохъеб ханлъиялъул заманалда ва Румазул заманалде щвезегІан адабияталъул мацІлъун букІараб. Классикияб античносталъул заманалде Египтяназул гаргадулеб мацІ сверана демотикияб мацІалде, гьелдаса хадуб насранияб диналъул заманалде копт мацIалде. Гаргадилеб мацІ хІисабалда копт мацІ хІалтІизаби лъугІана XVII-б гІасруялде, амма литургиялъул ва диналъул мацІ хІисабалда гьеб хІалтІизабула жакъа къоялъги коптазул Православияб килисаялъ.[13][14]
Египеталъул мацІалъул гІелмияб цІех-рех гьабула лингвистикияб египтологиялъ.