ئایرۆدینامیک
From Wikipedia, the free encyclopedia
ئایرۆدینامیک یان دینامیکی ھەوا (بە ئینگلیزی: Aerodynamics) (وشەیەکی یۆنانییە (ἀήρ aero (ھەوا) +δυναμική (جوولە)) خوێندنی جوولەی ھەوایە، بەتایبەتی ھەروەک کارلێک کردن بە شتێکی پتەو، وەکو باڵێکی فڕۆکە. ئەوە کێڵگەیێکی ناسەرەکیی جوڵەی شلگاز و جوڵەی گازە، و زۆر لایەنی بیردۆزی جوڵەزانیی ھەوایی باوە بۆ ئەم کێڵگانە.
ئەم وتارە لەوانەیە پێویستی بە خاوێنکردن ھەبێت تا بگات بە شێوازی ستانداردی نووسین. |
زاراوەی جۆلەی ھەوای بە بەردەوامی بۆ جۆلەی گاز بەکاردەھێنرێت، جیاوازی جۆلەی گاز لە جۆلەی ھەوای ئەوەیە کە جۆلەی گاز بۆ ھەموو گازەکان کار دەکات، بەڵام جۆلەی ھەوای تەنھا لەگەڵ ھەوایا سنووردارکراوە.
سەبارەت بە مۆدێرن کارەکانی ڕەسمی جۆلەی ھەوای لە سەدەی ٨٠ ەکان دەستی پێکرد، دژایەتیکردن لە ھەبوونی چاودێریکردنی چەمکی گرنگ، ھەر وەک راکێشانی جۆلەی ھەوای، زۆر لە کۆنەوە تۆمارکرابوو. یەکەم تاقیکردنەوەی جۆلەی ھەوای ئەوەبوو کە تاقیکردنەوەی قورسای لە ھەوادا لە لایەن otto lilienthal لە ساڵی ١٨٩١ کرابوو. لە دوای ئەمانە شیکردنەوەی بیرکاری جۆلەی ھەوای، نزیکبوونی ئەزموونکاری، ئەزموونی تونێلی با، وە نوێبوونەوەی کۆمپیوتەر بنەمایێکی مەعقوولیان پێک ھێناووە بۆ پەرەسەندنەکەی فڕینی قورستر وە تەکنۆلۆجییەی زیاتر. . کاری بەم دوواییە لە جۆڵەی ھەوای پێشھات تیشکیان خستووەیە سەر کێشەی ڕۆیشتن، ئاژاوە، و چینی سنوور و بە شێوەیەکی زیاد ژماردنی بوون لە سروشت ھەیە.