جنگ اسرائیل و حماس
جنگی در غرب آسیا از ۲۰۲۳ / From Wikipedia, the free encyclopedia
در ۱۵ مهر ۱۴۰۲،[persian-alpha 15] با تهاجم حماس به جنوب اسرائیل از نوار غزه یک درگیری مسلحانه میان اسرائیل و گروههای شبهنظامی فلسطینی[persian-alpha 16] به رهبری حماس آغاز شد. ارتش اسرائیل پس از پاکسازی خاک اسرائیل از ستیزهجویان حماس، با انجام یک کارزار گسترده بمبارانهای هوایی علیه اهدافی در غزه، و در پی آن با تهاجم زمینی گسترده به نوار غزه آن را تلافی کرد. بیش از ۱۴۰۰ اسرائیلی که بیشترشان غیرنظامی بودند، و تا ۱ آوریل ۲۰۲۴ حدود ۳۲٬۸۴۵ فلسطینی (به گفتهٔ وزارت بهداشت تحت کنترل حماس) از جمله بیش از ۶٬۰۰۰ کودک،[59][60] در این جنگ کشته شدهاند،[61] و ۷۵٬۳۹۲ فلسطینی نیز مجروح شدهاند. حماس از سپرهای انسانی استفاده کرده و پناهگاهها، دپوهای اسلحه و پرتاب کنندههای موشک را در نزدیکی مدارس، مساجد و بیمارستانها قرار داده است.[62]
جنگ اسرائیل و حماس | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
بخشی از درگیری فلسطین و اسرائیل | |||||||
نوار غزه تحت کنترل فلسطینیها مناطق تخلیهشده داخل اسرائیل مناطق تحت کنترل ارتش اسرائیل در نوار غزه مناطقی در نوار غزه که اسرائیل دستور تخلیه آن را داد | |||||||
| |||||||
طرفهای درگیر | |||||||
سایر منطقهها: کرانه باختری لبنان
یمن عراق | |||||||
فرماندهان و رهبران | |||||||
قوا | |||||||
+۲۵٬۰۰۰–۴۰٬۰۰۰[8][9] | ۵۲۹٬۵۰۰[persian-alpha 1] | ||||||
تلفات و خسارات | |||||||
نوار غزه:
درون اسرائیل:[persian-alpha 5] کرانه باختری:[persian-alpha 6] لبنان:[persian-alpha 7]
سوریه:[persian-alpha 10] |
طبق گزارش اسرائیل
ادعای حماس:
| ||||||
|
درگیریها در اوایل صبح شنبه با رگبار راکتی علیه اسرائیل، تهاجم خودروهای نفربر و ۲٬۵۰۰ شبه نظامی به خاک اسرائیل آغاز شد. شبه نظامیان فلسطینی به غیرنظامیان اسرائیلی و پایگاههای نظامی اسرائیل حمله بردند و بیش از ۱٬۴۰۰ نفر—که اغلبشان غیرنظامی بودند—را کشتند[63] و بیش از ۲۰۰ نفر را گروگان گرفتند.[64] از جمله کشتار غیرنظامیان، کشتار جشنواره موسیقی رعیم بود. برای اولین بار پس از جنگ یوم کیپور در سال ۱۹۷۳، اسرائیل رسماً اعلان جنگ[65] و پس از پاکسازی جنوب کشور از نیروهای حماس، شروع به حملات هوایی به نوار غزه کرد. عملیات اسرائیل شمشیرهای آهنین نامگذاری گردید.[66] گردانهای عزالدین قسام، شاخه نظامی گروه حماس عملیات نظامی خود علیه اسرائیل را طوفان الاقصی نامگذاری کردهاند.[67] این اولین درگیری مستقیم در داخل مرزهای اسرائیل از زمان جنگ اعراب و اسرائیل در سال ۱۹۴۸ است.[68][69]
تهاجم فلسطین نقطه جوشی در فروپاشی روابط میان باریکه غزه و اسرائیل بود. تخاصم در پی ماهها درگیری بین اسرائیلیها و فلسطینیها، از جمله درگیریهایی در جنین و مسجد الاقصی که تقریباً ۲۵۰ فلسطینی و ۳۲ اسرائیلی را بهکشتن داد، آغاز گردید.[persian-alpha 17] حماس از این وقایع، ساخته شدن شهرکهای اسرائیلی و خشونت شهرک نشینان اسرائیلی علیه فلسطینیان در کرانه باختری اشغالی توسط اسرائیل، و محاصره نوار غزه را به عنوان توجیهی برای تهاجم یاد کرد.[4][72] در یک نشست اضطراری در کرانه باختری، اندکی پس از آغاز حملات، محمود عباس از تشکیلات خودگردان فلسطین حمایت خود را از نفوذ غزه اعلام کرد و گفت که فلسطینیها حق دارند از خود در برابر اشغالگری اسرائیل دفاع کنند.[73][74]
وزارت بهداشت فلسطین که توسط حماس کنترل میشود گفته که در پی پاسخ نظامی اسرائیل، بیش از ۱۰٬۰۰۰ فلسطینی کشته شدهاند،[75][76] حال آن که ارتش اسرائیل اعلام داشت که بیش از ۱٬۰۰۰ «تروریست» را کشته است.[77] از زمان آغاز حمله حماس، گزارشهای بسیاری از خشونتهای پرشمار علیه شهروندان اسرائیلی شامل کشتار جشنواره موسیقی رعیم، به دست آمده،[78][79] این جنگ به عنوان مرگبارترین خشونت سیاسی فلسطینی در تاریخ اسرائیل قلمداد شده است.[80][81]
حماس اعلام کرد که نظام جمهوری اسلامی در ایران حامی حملات فلسطینیان بوده،[82] جمهوری اسلامی نیز بیان داشت که حامی عملیات طوفان الاقصی است.[83] در پاسخ به این حمله، ایالات متحده ناو هواپیمابر جرالد فورد به همراه جنگندههای سوار بر آن و کشتیهای جنگی را به شرق مدیترانه اعزام کرد و وعده حمایت تسلیحاتی و تجهیزاتی را به اسرائیل داد.[84] کشورهای جهان غرب و متحدان آن حمایت خود از اسرائیل را اعلام داشته و اعمال خشونتآمیز حماس و تاکتیکهای آن را تروریستی قلمداد کردند.[85][86][87][88] در سوی دیگر برخی کشورهای عرب مسلمان اشغالگری و حملات خشن اسرائیل و نفی استقلال فلسطین را ریشه خشونتها دانستند.[89][persian-alpha 18] عربستان سعودی، نیجریه و ترکیه تقاضای خویشتنداری دوطرفه را دادند.[92][93] در اسرائیل، دولت وحدت ملی برای مبارزه با تهاجم فلسطینیها شکل گرفته است.[94]
غیرنظامیان بهطور گسترده کشته شدهاند، و گروههای حقوق بشری و هیئتی از گزارشگران ویژه سازمان ملل متحد هم اسرائیل و هم حماس را متهم به جنایات جنگی کردهاند.[95][96] در ۱۱ اکتبر پس از این که اسرائیل اعلام کرد اسرائیل علاوه بر محاصره موجود که از زمان نبرد ۲۰۰۷ غزه از طرف مصر و اسرائیل اعمال شده آب، غذا، سوخت و برق غزه را قطع خواهد کرد هراس از یک بحران بشردوستانه بالا گرفت.[97][98] اسرائیل به ۱٫۱ میلیون غزهای اصرار کرد شمال غزه را تخلیه کنند، در حالی که حماس ساکنان را فراخواند تا در خانههایشان بمانند و بنا بر ارتش اسرائیل، راههای منتهی به جنوب غزه را مسدود کرد.[99][96][100] سازمان ملل متحد گزارش کرد که در حدود ۱٫۵ میلیون فلسطینی، بیش از ۷۰٪ جمعیت غزه،[101] و همچنین ۲۰۰٬۰۰۰ اسرائیلی مجبور به مهاجرت اجباری داخلی شدهاند.[102]
جنگ باعث اعتراضات پرحرارت جهانی شده که بر مسایل گوناگونی از جمله تقاضای آتشبس، آزادی گروگانها و مخالفت با اعمال اسرائیل و حماس متمرکزند.[103]در قطعنامه ES-10/L.25 در مجمع عمومی سازمان ملل متحد که در ۲۷ اکتبر به تصویب رسید اکثریت قاطع کشورها خواهان یک آتشبس فوری بشردوستانه شدند.[104] در ۱۵ نوامبر، شورای امنیت قطعنامهای را تصویب کرد که خواهان «وقفهها و معبرهای انساندوستانه فوری و تمدید شده در سراسر نوار غزه» شد.[105] سفیر اسرائیل در سازمان ملل این قطعنامه را «بی معنا» خواند و گفت اسرائیل به آن توجهی نخواهد کرد.[105] اسرائیل در پی توافقی که در آن حماس پذیرفت در ازای ۱۵۰ زندانی فلسطینی، ۵۰ گروگان را آزاد کند با یک آتشبس موقت موافقت کرد.[106] در ۱ دسامبر با انقضای آتشبس نبرد از سر گرفته شد.