نمایندگی تناسبی
سیستم رأیگيری که نتایج را با مجموع آرا متناسب میکند / From Wikipedia, the free encyclopedia
نمایندگی تناسبی انواعی از نظامهای انتخاباتی در کشورهای چندحزبی است که بر طبق آن هر حزب به نسبت تعداد آرایی که کسب میکند در پارلمان صاحب کرسی میشود.[1]
در نظامهای تناسبی، برخلاف نظامهای اکثریتی که به موجب آن واجدین نصف به علاوه یک، همه کرسیها را به خود اختصاص میدهند، هر حزب یا گروهی به تناسب آرای خود میتواند صاحب کرسی نمایندگی باشد. به این ترتیب نظام تناسبی، بر ارائه فهرست از طرف احزاب مبتنی است و انتخابات تنها در یک مرحله انجام میشود. در چنین نظامی، حوزههای انتخاباتی باید به اندازه کافی وسیع و پرجمعیت باشد تا در هر حوزه لااقل ۴ تا ۵ نفر برای انتخاب شدن لازم باشد.[2]
با توجه به مشکلات نظامهای اکثریتی، بسیاری از کشورها به انتخابات به شیوههای تناسبی روی آوردند. در این نظامها برخلاف نظامهای اکثریتی، هر حزب یا جناحی میتواند در عین مغلوب شدن در صحنه انتخابات، صاحب کرسی نمایندگی شود. در این نظامها باید کرسیها را بین نامزدها تقسیم کرد. تقسیم کرسیها میان احزاب، گاه به شیوههای بسیار پیچیدهای صورت میپذیرد. تقسیم کرسیها در دو سطح مختلف انجام میشود. از یک سو باید تعداد کرسیهای هر فهرست را تعیین کرد و از سوی دیگر به تقسیم کرسیهای هر فهرست پرداخت.[2]
نمایندگی تناسبی در میان دموکراسیهای غربی به روش غالب مبدل شدهاست. ۲۱ کشور از ۲۸ کشور اروپای غربی از این روش استفاده میکنند. برخی از آنها به ترتیب حروف الفبا عبارتند از: آلمان، اتریش، اسپانیا، ایرلند، بلژیک، پرتغال، دانمارک، سوئد، سوئیس، فنلاند، قبرس، لوکزامبورگ، مالت، نروژ، هلند و یونان[3]