Nbibi ala
From Wikipedia, the free encyclopedia
Mmebi ala bụ usoro nke uru nke gburugburu ebe obibi nke akpọrọ biophysical na-emetụta site na njikọta nke usoro mmadụ na-arụ ọrụ n'ala.[1] A na-ele ya anya dị ka mgbanwe ọ bụla ma ọ bụ nsogbu ọ bụla na ala a na-ele anya dị ka ihe na-emerụ ahụ ma ọ bụ ihe na-adịghị mma.[2] A na-ewepu ihe ize ndụ okike dị ka ihe kpatara ya; Otú ọ dị, ọrụ mmadụ nwere ike imetụta ihe ndị dị ka idei mmiri na ọkụ ọhịa.
Atụmatụ ndị ọkachamara na-atụ aro na mmebi ala ga-abụ isiokwu dị mkpa nke narị afọ nke iri abụọ na otu na-emetụta mmepụta ọrụ ugbo, ọnwụ nke ụdị dị iche iche, mgbanwe gburugburu ebe obibi, na mmetụta ya na nchekwa nri. A na-eme atụmatụ na ihe ruru pasenti anọ nke ala ugbo n'ụwa emebiwo nke ukwuu.[3]
Dị ka Akụkọ Pụrụ Iche na Mgbanwe Ihu igwe na Ala nke ndị akpọrọ Intergovernmental Panel on Climate Change si kwuo: "Ihe dị ka otu ụzọ n'ụzọ anọ nke ala na-enweghị ice nke ụwa na-emetụta mmebi nke mmadụ kpatara (mmadụ obi ike). A na-eme atụmatụ na mbuze ala site na ubi ugbo dị ugbu a ugboro iri na otu ruo iri abụọ (enweghị ọrụ ugbo) ruo ihe karịrị ugboro otú narị (ọrụ ugbo nkịtị) karịa ọnụego mmepụta ala (nlezianya dị n'etiti). ".[4]
Òtù Mba Ndị Dị n'Otu na-eme atụmatụ na ihe dị ka pasent iri atọ nke ala emebi n'ụwa niile, ihe dị ka ijeri mmadụ atọ na abụọ bi n'ebe ndị a na-emebi emebi.[5] Ihe dị ka nde hekta iri na abụọ nke ala na-amị mkpụrụ nke fọrọ nke nta ka ọ hara ka ogo nke Gris na-emebi kwa afọ. Nke a na-eme n'ihi na ndị mmadụ na-erigbu ala ahụ n'enweghị nchebe ya.[6][7] Ihe mgbaru ọsọ nke United Nations kpọrọ Sustainable Development Goal iri na ise nwere ebumnuche iji weghachite ala na ala mebiri emebi ma nweta ụwa na-anọpụ iche na mmebi ala site na afọ 2030.[8]