Закиселување на океаните
From Wikipedia, the free encyclopedia
Закиселувањето на океаните — тековно намалување на pH вредноста на океаните на Земјата, предизвикано од навлегувањето на јаглерод диоксид (CO
2) од атмосферата.[2] Главната причина за закиселување на океаните се човечките активности, имено согорувањето на фосилните горива. Како што се зголемува количината на јаглерод диоксид во атмосферата, се зголемува и количината на јаглерод диоксид што се апсорбира од океанот. Ова доведува до серија хемиски реакции во морската вода и има негативно прелевање на океанот и живите видови кои живеат под вода.[3] Кога јаглерод диоксидот се раствора во морската вода, образува јаглеродна киселина (H2CO3).
Закиселувањето на океаните влијае на многу видови, особено на организмите како остриги и корали. Тоа е еден од неколкуте ефекти на климатските промени врз океаните. Морската вода е малку основна (што значи pH > 7), а закиселувањето на океаните вклучува поместување кон pH-неутрални услови наместо транзиција кон кисели услови (pH <7).[4] Загриженоста со закиселувањето на океаните е тоа што може да доведе до намалено производство на школки и други водни животни со школки од калциум карбонат, како и некои други физиолошки предизвици за морските организми. Организмите обложени со калциум карбонат не можат да се репродуцираат под високо заситени ацидотични води. Дел од него реагира со водата и образува јаглеродна киселина. Некои од добиените молекули на јаглеродна киселина се дисоцираат во бикарбонатен јон и водороден јон, со што се зголемува киселоста на океаните (концентрација на H<sup id="mwPw">+</sup> јони).
Помеѓу 1751 и 1996 година, се проценува дека pH вредноста на површината на океанот се намалила од приближно 8,25 на 8,14,[5] што претставува зголемување од речиси 30% во концентрацијата на јони H+ во светските океани (забележливо е дека рН скалата е логаритамска, така што промена од една во pH единица е еквивалентна на десеткратна промена во концентрацијата на H+ јони).[6][7] Според Националната океанска и атмосферска управа, pH вредноста на океаните денес е 8,1.[3] Постои варијација во pH вредноста на морската површина на глобално ниво со постудени и повисоки океани кои имаат способност да растворат повеќе CO2 и затоа дополнително да ја зголемат нивната киселост, како и пониски нивоа на заситеност со бикарбонати, за возврат намалувајќи ја способноста на морските организми да произведуваат тврди школки.[8] Фактори како што се океанските струи, големите континентални реки кои ја разредуваат соленоста на морската вода, топењето на мразот и таложењето на азот и сулфур од согорувањето на фосилните горива и земјоделството, исто така влијаат на киселоста на океаните.[9]
Се смета дека зголемената киселост има низа потенцијално штетни последици за морските организми како што се депресивни метаболички стапки и имунолошки реакции кај некои организми и предизвикување белење на коралите.[10] Закиселувањето на океаните влијае на екосистемите на морските средини кои обезбедуваат храна, средства за живот и други екосистемски услуги за голем дел од човечката популација. Околу 1 милијарда луѓе се целосно или делумно зависни од екосистемските услуги што ги обезбедуваат коралните гребени во однос на риболов, туризам и управување со крајбрежјето.[11] Со зголемување на присуството на слободни водородни јони, дополнителната јаглеродна киселина што се образува во океаните на крајот резултира со претворање на карбонатните јони во бикарбонатни јони. Алкалноста на океаните не се менува со процесот или може да се зголеми во долги временски периоди поради растворање на карбонат.[12] Ова нето намалување на бројот на достапни карбонатни јони може да им отежне на морските калцифицирачки организми, како што се коралите и некои планктони, да образуваат биоген калциум карбонат, а таквите структури стануваат ранливи на растворање.[13] Поради тоа, тековното закиселување на океаните може да ги загрози идните синџири на исхрана поврзани со океаните.[14][15]
Главното решение за закиселување на океаните лежи во намалувањето на нивото на CO2 во атмосферата. Како членови на Интеракадемскиот панел, 105 научни академии дале изјава за закиселување на океаните во која препорачуваат до 2050 година, глобалните емисии на CO2 да се намалат за најмалку 50% во споредба со нивото од 1990 година.[16] Целта 14 за одржлив развој на Обединетите нации („Живот под вода“) има цел да ги „минимизира и да ги реши влијанијата од закиселувањето на океаните“.[17]
Закиселувањето на океаните се случило претходно во историјата на Земјата,[18] и резултирачкиот еколошки колапс во океаните имал долготрајни ефекти врз глобалниот јаглероден циклус и климата.[19][20]