Jemen
stat sovran fl-Asja tal-Punent / From Wikipedia, the free encyclopedia
Il-Jemen ˈjɛmən (għajnuna·info) (Għarbi:اليَمَن) uffiċjalment magħruf bħala r-Repubblika tal-Jemen, huwa pajjiż Għarbi li jinsab fl-Asja tal-Punent, li jokkupa l-Lbiċ sat-tarf tan-Nofsinhar tal-Peniżola Għarbija. Il-pajjiż huwa mdawwar mill-Arabja Sawdija lejn it-Tramuntana, il-Baħar l-Aħmar lejn il-Punent, il-Golf ta' Aden u l-Bahar Arabjan fin-Nofsinhar, u l-Oman lejn il-Lvant.
Repubblika tal-Jemen الجُمهورية اليَمَنية al-Jumhūriyyah al-Yamaniyyah |
||||||
---|---|---|---|---|---|---|
Mottu: الله، الوَطَن، الثَورة، الوَحدة (Għarbi) Alla, Pajjiż, Rivoluzzjoni, Unità |
||||||
Innu nazzjonali: نشيد اليمن الوطني (Għarbi) Nashīd al-Yaman al-waṭanī Repubblika Unita |
||||||
Belt kapitali (u l-ikbar belt) | San'a 15°20′N 44°12′E | |||||
Lingwi uffiċjali | Għarbi | |||||
Gvern | Repubblika presidenzjali unitarja | |||||
- | President | Abd Rabbuh Mansur Hadi | ||||
- | Prim Ministru | Mohammed Basindawa | ||||
Stabbiliment | ||||||
- | Indipendenza tal-Jemen ta' Fuq mill-Imperu Ottoman | 1 ta' Novembru 1918 |
||||
- | Indipendenza tal-Jemen t'Isfel mill-Imperu Ottoman | 30 ta' Novembru 1967 |
||||
- | Unifikazzjoni | 22 ta' Mejju 1990 | ||||
Erja | ||||||
- | Total | 527,829 km2 (50) 203,796 mil kwadru |
||||
- | Ilma (%) | negliġibbli | ||||
Popolazzjoni | ||||||
- | stima tal-2011 | 23,833,000[1] (96) | ||||
- | ċensiment tal-2004 | 19,685,000[1] | ||||
- | Densità | 44.7/km2 (160) 115.7/mili kwadri |
||||
PGD (PSX) | stima tal-2011 | |||||
- | Total | $57.966 biljun[2] | ||||
- | Per capita | $2,306[2] | ||||
PGD (nominali) | stima tal-2012 | |||||
- | Total | $33.675 biljun[2] | ||||
- | Per capita | $1,340[2] | ||||
IŻU (2011) | 0.462[3] (bax) (154) | |||||
Valuta | Rijal (YER ) |
|||||
Żona tal-ħin | (UTC+3) | |||||
Kodiċi telefoniku | +967 | |||||
TLD tal-internet | .ye, اليمن. |
Il-Jemen huwa wieħed mill-eqdem ċentri ta' ċiviltà fil-Lvant Qarib.[4] Il-kapitali u l-akbar belt hija San'a. It-territorju tal-Jemen jinkludi aktar minn 200 gżira, bl-akbar gżira hija Sokotra, li tkopri madwar 354 km (220 mil) min-Nofsinhar tal-art ewlenija tal-Jemen. Huwa l-uniku stat fil-Peniżola Għarbija li għandhu forma ta' gvern repubblika.[5] Il-Jemen kien l-ewwel pajjiż fil-peniżola Għarbija li ta lin-nisa d-dritt għall-vot.[6] L-Unifikazzjoni tal-Jemen saret fit-22 Mejju 1990, fejn il-Jemen ta' Fuq ġiet magħquda mal-Jemen t'Isfel, biex b'hekk ġiet iffurmata r-Repubblika tal-Jemen.
Il-Jemen għandu 1746 km ta' fruntieri territorjali Internazzjonali mal-Oman: 288 km u l-Għarabja Sawdija 1,458 km.
- Sanaá
- Aden
- Mukalla mill-Oċean Indjan
- Veduta tal-belt ta' Taiz, il-Jemen, mill-Kastell ta' Al-Qahirah
- Al Hudaydah
- Socoṭra/Suquṭrā/سُقُطْرَىٰ
- Socoṭra/Suquṭrā/سُقُطْرَىٰ
- Mezquita/Mosque/Moske ta' Ḥadibu/Ḥadibú/Tamrida/حديبو
- Abd al Kuri
- Jasiirada Samḥah/Samḥa/سمحة
- Jasiirada Darsah/درسة
- Montaña/Monte Hajhir Mountain
- Fishing boats, Ḥadibu/Ḥadibú/Tamrida/حديبو
- Sunset in Ḥadibu/Ḥadibú/Tamrida/حديبو
- Hotel, Ḥadibu/Ḥadibú/Tamrida/حديبو
- Port ta' Mukalla
- Kummerċ tal-ħobż fil-belt il-qadima ta' Mukalla
- Al-Mukalla Estwarju bil-lejl
- Il-Palazz tas-Sultan Qu'aiti, issa mużew
- Forti Al-Ghwayzi fil-bażi tal-Muntanji Hadhramaut (f. 1716)
- Forti Al-Ghwayzi fil-bażi tal-Muntanji Hadhramaut (f. 1716)
- Mukalla (Għarbi: ٱلْمُكَلَّا, Al Mukallā) (pob. 595.000, 2023)
- Mukalla (Għarbi: ٱلْمُكَلَّا, Al Mukallā) (pob. 595.000, 2023)
- Mukalla (Għarbi: ٱلْمُكَلَّا, Al Mukallā) (pob. 595.000, 2023)
- Ajruport Mukulla Riyan 14° 31′ 59.66″ N, 49° 8′ 20.14″ E
- Dan huwa ritratt ta' Mukalla meħud fl-1940s li juri li xorta żammet il-kwalitajiet kważi medjevali tagħha.
- Universitá ta' Thamar, Hija tinsab f'14°33'0″N 44°24'6″E, f'elevazzjoni ta' madwar 2,400 m (7,900 pied).
- Ḥadibu/Ḥadibú/Tamrida/حديبو
- Qalansiya fishing village/Villa Pesquera de Qalansiya, Qulensya/Qulansiya/Qalansiyah/Qalansia/قلنسية
- Abitazzjonijiet Indiġeni, Abd al Kuri
- Veduta ta' 'Strath' u abitazzjonijiet indiġeni, Abd-el-Kuri
- Aden
- Al Madu phot ash shu, ayb dhale distrett ghassan almassri
- Baynun fl-Dhamar
- جبل نقم
- Mukalla
- Il-minaret tal-Moskea Al Mihdhar f'Tarim, ikejjel 53 metru (175 pied) għoli.
- Dracaena cinnabari (siġra tad-demm tad-dragun): endemika għall-gżira ta' Socotra.
- Hawf Nature Reserve fil-Jemen
- Ibb Belt
- Il-Kastell tal-Kajr (Al-Qahira) f'Tai'zz Belt
- Il-Kastell tal-Kajr (Al-Qahira) f'Tai'zz Belt
- Moskea Al-Ashrafiya, TTai'zz Belt
- Tai'zz Belt
- Tempju ta' Barran
- Il-villaġġ u l-fdalijiet ta' Alkhadra, fil-muntanji tad-distretti ta' Al A'rsh u Rada'. Jinsabu fi ħdan il-Gvernatur ta' Al Bayda', fil-Lbiċ tal-Jemen.
- Fdalijiet tal-belt storika ta' Barakish. Il-Griegi u r-Rumani kienu jafuha bħala Athlula (jew Athrula).
- Jemen
- Muntanji Haraz madwar Manaka
- Tihama
- عزلة بني سعيد
- Zabid Belt Storika
- Hajjah Fortress
- Veduta ta' Kawkaban
- Naħa mċaħħda ta' waħda mill-Muntanji Haraz f'Al Mahwit Governorate, ħdejn Jabal An-Nabi Shu'ayb, l-ogħla quċċata fil-Peniżola Għarbija, ħdejn Sanaa fil-Jemen
- Saada (Għarbi: صَعْدَة, romanizzat: Ṣaʿda)
- Il-Palazz tas-Sultan Al Kathiri, Seiyun, Mibni fl-1920 fuq il-fdalijiet ta' forti preċedenti, dan il-palazz kien il-palazz uffiċjali tas-Sultan ta’ Seiyun sal-1967. Inbena bl-użu ta' tekniki u materjali tal-bini tradizzjonali (ġebel u tafal) mill-Hadramawt reġjun. Illum fiha mużew arkeoloġiku