Bima
podwyższone miejsce w centrum synagogi / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Bima, belmer (hebr. בימה dosł. „podwyższenie”, „wieża”; jid. בימה bime)[1], almemar[2] (jid. באַלעמער, balemer), w nazewnictwie aszkenazyjskim bałemer, almejmar, a w nazewnictwie sefardyjskim tewa (hebr. תבה dosł. „skrzynia, arka”)[1] – podwyższone miejsce w centrum synagogi, z którego odczytywana jest Tora oraz księgi prorockie i prowadzone są modlitwy[1][3][4].
Ten artykuł dotyczy architektury. Zobacz też: Bima – ujednoznacznienie. |
Bima w salach jednonawowych oraz dziewięciopolowych ma zwykle kształt ośmiobocznego podium. W salach z bimami-wieżami podia te, zazwyczaj kwadratowe, były wbudowane pomiędzy cztery filary. Dostęp do niej jest zapewniony przez schodki, ulokowane z jednej lub z dwóch stron[1][5]. W obu przypadkach podia wraz z prowadzącymi na nie schodkami były otoczone balustradami o różnej formie i wykonanymi z różnych materiałów[6].
Rabini poszczególnych nurtów judaizmu nie wypracowali jednolitego miejsca sytuowania bimy[5][4]. Stosowane są zróżnicowane rozwiązania architektoniczne[1]:
- w synagogach sefardyjskich bima jest lokowana pod zachodnią ścianą głównej sali, naprzeciw szafy ołtarzowej aron ha-kodesz,
- w aszkenazyjskich synagogach ortodoksyjnych bima najczęściej umieszczana jest w środkowej części głównej sali modlitw,
- w synagogach reformowanych bima jest lokowana przy ścianie wschodniej i wraz z szafą ołtarzową aron ha-kodesz stanowi jeden zespół.
Bimy altanowe, otoczone balustradą i zwieńczone baldachimem, pojawiły się w drugiej połowie XVI wieku[7].