Doktor Żywago (powieść)
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Doktor Żywago – powieść rosyjskiego/radzieckiego pisarza i poety, Borisa Pasternaka, opowiadająca losy lekarza Jurija Żywagi na tle wydarzeń w Rosji od początku XX wieku, przez rewolucję październikową i wojnę domową aż do lat trzydziestych XX w.
Ten artykuł dotyczy powieści . Zobacz też: Doktor Żywago (ujednoznacznienie). |
Autor pracował nad nią w latach 1948–1955. Po raz pierwszy opublikowana została we Włoszech[1] w 1957, a rok później ukazały się wydania rosyjskie (poza ZSRR) i tłumaczenia na inne języki. Oficjalne wydawnictwa radzieckie odmawiały jej druku. W 1958 Pasternak został uhonorowany literacką Nagrodą Nobla, co w kontekście odmowy wydania powieści w kraju wywołało nagonkę władz komunistycznych ZSRR na pisarza[2][3], który odmówił przyjęcia nagrody.
W Związku Radzieckim powieść ukazała się dopiero w 1988. Powieść była zakazana w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej[potrzebny przypis]. Pierwsze polskie tłumaczenie wykonane przez Jerzego Stempowskiego i Józefa Łobodowskiego (wiersze) ukazało się w Paryżu w 1959 r. nakładem Instytutu Literackiego[4]. Autorką kolejnego przekładu, opublikowanego w 1990 r. w Polsce przez Państwowy Instytut Wydawniczy (ISBN 83-06-02020-0), była Ewa Rojewska-Olejarczuk. Wersja ta była wielokrotnie wznawiana[5].
Centralna Agencja Wywiadowcza finansowała zagraniczne wydania w języku rosyjskim i w językach innych państw bloku wschodniego celem walki psychologicznej[6][7][8][9][10].