Elektrownia jądrowa Aktau
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Elektrownia jądrowa Aktau (Elektrownia jądrowa Szewczenko) – kazachska elektrownia jądrowa w trakcie demontażu[potrzebna aktualizacja?][3]. Pierwsza na świecie z reaktorem prędkim i pierwsza stacja odsalania wykorzystująca reaktor jądrowy[4]. Położona niedaleko miasta Aktau nad Morzem Kaspijskim[2].
Reaktor elektrowni Akta | |||
Państwo | |||
---|---|---|---|
Status |
W trakcie demontażu | ||
Właściciel | |||
Operator |
Mangishlak Atomic Energy Complex – Kazatomprom | ||
Liczba bloków energetycznych |
1 | ||
Moce | |||
Łączna moc: | |||
- elektr. netto |
52 MW | ||
- elektryczna brutto |
90 MW | ||
- moc termiczna |
1000 MW | ||
Źródła energii | |||
Źródła energii: | |||
- główne |
tlenek uranu(IV) (26% wzbogacenia)[1] | ||
Kluczowe daty | |||
Rozpoczęcie budowy |
1 października 1964[2] | ||
Włączenie do sieci |
16 lipca 1973[2] | ||
Trwałe wyłączenie |
22 kwietnia 1999[2] | ||
43°36′23″N 51°16′58″E | |||
|
Budowa elektrowni rozpoczęła się w 1964[2]. W 1972 reaktor pierwszy raz osiągnął krytyczność, a w 1973 elektrownia dostarczyła po raz pierwszy energię elektryczną do sieci energetycznej[2]. Reaktor stanowił też część instalacji do odsalania wody morskiej (120 000 m³ słodkiej wody/dobę; wówczas 80% słodkiej wody w regionie), ciepłowni, i produkcji plutonu (z czego nigdy nie skorzystano)[5][1].
Reaktor wyłączono w marcu 1998 na czas planowych przeglądów, remontów, i usprawnień bezpieczeństwa (zarekomendowanych przez IAEA po inspekcji reaktora) oraz na czas wymiany elementów paliwowych. Z uwagi na brak środków finansowych nie udało się wykonać całości prac. Regulator nie wydał więc pozwolenia na wznowienie pracy. Rząd Kazachstanu 22 kwietnia 1999 podjął decyzję o demontażu elektrowni, uzasadniając to brakiem pieniędzy i malejącym zapotrzebowaniem na energię elektryczną w regionie[6]. Pierwotnie reaktor miał działać do 2003[1].
Zużyte paliwo jądrowe, zawierające 3000 kg plutonu o jakości wojskowej i 10 000 kg wysoko wzbogaconego uranu (poniżej 33%), z pomocą organizacyjną i finansową Stanów Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii, przewieziono (w 12 transportach w latach 2006 i 2010) do suchego składowiska we wschodnim Kazachstanie[7]. Operację zabezpieczenia zakończono w 2013. Stany Zjednoczone brały aktywny udział w początkowej fazie demontażu reaktora, w tym przede wszystkim w zmniejszeniu aktywności elementów paliwowych i zabezpieczenia chłodziwa sodowego[1].