Hiszpańska wojna domowa
wojna w latach 1936–1939 pomiędzy stronnictwami republikanów (socjaldemokraci, komuniści, Baskowie, Katalończycy) i frankistów (nacjonaliści, karliści, faszyści) / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Drogi AI, mówmy krótko, odpowiadając po prostu na te kluczowe pytania:
Czy możesz wymienić najważniejsze fakty i statystyki dotyczące Hiszpańska wojna domowa?
Podsumuj ten artykuł dla 10-latka
Hiszpańska wojna domowa (hiszp. Guerra Civil Española) – wojna domowa pomiędzy rządem Republiki Hiszpańskiej, wyłonionym przez koalicję Frontu Ludowego i wspierającymi go siłami (liberałami, republikanami, socjalistami, Baskami, Katalończykami, komunistami i anarchistami) a prawicową opozycją (nacjonalistami, faszystami, monarchistami i konserwatystami[2][3][4][5][6]), która toczyła się w Hiszpanii w latach 1936–1939. Traktowana przez mocarstwa europejskie jako poligon do testowania nowych rodzajów broni w warunkach bojowych[7].
Od górnego lewego rogu, zgodnie z ruchem wskazówek zegara: członkowie Brygad Międzynarodowych na radzieckim czołgu T-26 podczas bitwy o Belchite; Granollers po zbombardowaniu przez włoski Aviazione Legionaria w 1938 roku; zamachy bombowe w Hiszpańskiej Afryce Zachodniej; żołnierze republikańscy podczas oblężenia Alkazaru w Toledo; żołnierze nacjonalistyczni w bitwie o Madryt z niemieckim działem 88 mm; batalion im. Abrahama Lincolna | |||
Czas | |||
---|---|---|---|
Miejsce | |||
Terytorium | |||
Przyczyna | |||
Wynik |
zwycięstwo sił nacjonalistycznych | ||
Strony konfliktu | |||
| |||
Dowódcy | |||
Siły | |||
| |||
Straty | |||
| |||
brak współrzędnych | |||
|
Mimo iż była to wojna domowa, jej kontekst jest znacznie szerszy. Konflikt ten bywa uważany za preludium II wojny światowej. Obie strony wojny miały bowiem wsparcie z zagranicy, przy czym nacjonalistów wspierały bezpośrednio oddziały wojskowe przysłane przez faszystowskie Włochy i nazistowskie Niemcy, siły rządowe mogły natomiast liczyć na zagranicznych ochotników (w tym Brygady Międzynarodowe, zorganizowane przez Komintern) z Brazylii[8], Francji[9], ZSRR i Meksyku.
W marcu 1939 wojna domowa zakończyła się zwycięstwem nacjonalistów. Na miejsce Republiki nacjonaliści utworzyli autorytarne, niedemokratyczne Państwo Hiszpańskie, przez część historyków i socjologów określane jako faszystowskie[10] lub zbliżające się do totalitaryzmu[11]. W wyniku wojny zginęło około 500 tysięcy osób, a około 300 tysięcy osób wyemigrowało[12].
Po zakończeniu działań wojennych w 1939 roku w Hiszpanii działał zbrojny antyfrankistowski ruch oporu, a od 1959 roku także ETA – terrorystyczna organizacja baskijskich nacjonalistów.