James Cagney
amerykański aktor / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Drogi AI, mówmy krótko, odpowiadając po prostu na te kluczowe pytania:
Czy możesz wymienić najważniejsze fakty i statystyki dotyczące James Cagney?
Podsumuj ten artykuł dla 10-latka
James Francis Cagney Jr., ps. „Jimmy”[1] (ur. 17 lipca 1899 w Nowym Jorku, zm. 30 marca 1986 w Stanford) – amerykański aktor filmowy, teatralny, artysta wodewilowy i tancerz. American Film Institute umieścił go na 8. miejscu na liście „największych aktorów wszech czasów” (The 50 Greatest American Screen Legends)[uwaga 1][2]. Należał do grona najbardziej cenionych aktorów pierwszych lat filmu dźwiękowego i „Złotej Ery Hollywood”[3].
Imię i nazwisko |
James Francis Cagney Jr. | ||
---|---|---|---|
Data i miejsce urodzenia |
17 lipca 1899 | ||
Data i miejsce śmierci |
30 marca 1986 | ||
Zawód | |||
Współmałżonek |
• Frances Vernon (1922–1986; jego śmierć) | ||
Lata aktywności |
1919–1961 | ||
Odznaczenia | |||
|
Cagney zadebiutował na deskach teatru w roku 1919 występując w rewii Every Sailor. Rok później po raz pierwszy zagrał na Broadwayu w sztuce Pitter Patter. Przez kilka lat z powodzeniem występował jako artysta wodewilowy, komik i tancerz. W 1930 zadebiutował w filmie, wcielając się w rolę Harry’ego Delano w dramacie kryminalnym Sinners’ Holiday w reżyserii Johna G. Adolfiego. Po otrzymaniu pozytywnych recenzji za występy sceniczne i filmowe, podpisał kontrakt z wytwórnią Warner Bros. W latach 30. i 40. zasłynął z ról gangsterów i rzezimieszków, walnie przyczyniając się do rozwoju gatunku filmu gangsterskiego[4]. Potrafił psychologicznie uwiarygodnić zachowanie granych przez siebie – niezbyt sympatycznych, nierzadko psychopatycznych – bohaterów[4]. W 1942 został laureatem Oscara dla najlepszego aktora pierwszoplanowego za rolę George’a M. Cohana w biograficznym musicalu Yankee Doodle Dandy. Łącznie w przekroju swojej kariery filmowej nominowany był do tej nagrody trzykrotnie. W 1984 odznaczony przez prezydenta Ronalda Reagana Medalem Wolności.
Do jego najbardziej znanych filmów należą: Wróg publiczny nr 1 (1931), Nocne motyle (1933), Nadchodzi Navy (1934), Aniołowie o brudnych twarzach (1938), Burzliwe lata dwudzieste (1939), Yankee Doodle Dandy (1942), Biały żar (1949), Kochaj albo odejdź (1955) i Człowiek o tysiącu twarzy (1957). Cagney wystąpił w 62 filmach[5].